(Ανθεμούς) Βρισκόταν κοντά στον ομώνυμο ποταμό, σε πολύ εύφορη πεδιάδα. Έξω από την κοινότητα της Αγίας Παρασκευής ερευνήθηκε εκτεταμένο νεκροταφείο με 500 τάφους (570 π.Χ. - αρχές 5 ου αι. π.Χ.). Ανάμεσα στα ευρήματα ξεχωρίζουν τα όπλα και τα κοσμήματα, δέκα χιακοί πήλινοι κάλυκες, οι ντόπιες
…»
( Χαλάστρα) Στην Τούμπα Τόψιν (ή Τούμπα Γέφυρας), στην Α. όχθη του Αξιού, υπάρχει οικισμός με ίχνη κατοίκησης από την ύστερη νεολιθική (3000 π.Χ.) έως τα ύστερα ελληνιστικά χρόνια (1 ος αι. π.Χ.). Ίσως εδώ ήταν η αρχαία Χαλάστρα. Στην περιοχή εντοπίστηκαν τέσσερις ταφικοί τύμβοι με τάφους από τα
…»
( Σίνδος) Στο χώρο σύγχρονου στρατοπέδου, σε τραπεζιόσχημο λόφο, εντοπίστηκε και ανασκάπτεται αρχαίος οικισμός με ακμή στους γεωμετρικούς χρόνους (9 ος - 8 ος αι. π.Χ.) και αρχαϊκούς χρόνους (7 ος - 6 ος αι. π.Χ.). Έχουν έρθει στο φως πλινθόκτιστα οικοδομήματα, χώροι κατεργασίας μετάλλων και
…»
Οικισμός της μέσης και ύστερης εποχής του Χαλκού (2000 - 1100 π.Χ.), οι επάλληλες οικιστικές φάσεις του οποίου δημιούργησαν τούμπα. Από την ύστερη φάση ξεχωρίζουν εκτεταμένες εγκαταστάσεις για την αποθήκευση σιτηρών και οσπρίων που δίνουν στοιχεία για την κοινωνική οργάνωση και την καθημερινή ζωή
…»
(Λητή) Η σημαντικότερη πόλη της αρχαίας Μακεδονίας, γνωστή από τον 5 ο αι. π.Χ., αλλά με πολύ αρχαιότερη ίδρυση. Εκτείνεται στα υψώματα Ασάρι και Νεμπόις Κούλα, περίπου 1 χλμ. ΝΔ. της σημερινής Λητής. Οι πρώιμες κοπές νομισμάτων (γύρω στο 500 π.Χ.), τα ανάγλυφα, οι επιγραφές και τα εκτεταμένα
…»
Παλαιοχριστιανικά αρχιτεκτονικά μέλη εντοιχισμένα στο μετόχι των Κριτζιανών και θεμέλια τοίχων, ίσως από παλαιοχριστιανικό ναό. Στη θέση Λιμόρι, 1 χλμ. ΒΔ. της Επανομής, παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο με σημαντικό αριθμό κτερισμάτων (κοσμήματα, νομίσματα, αγγεία). Στη γειτονική τοποθεσία Μπιγιαδούδι
…»
Στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, αναπτύχθηκε νεολιθικός οικισμός (5300 - 4500 π.Χ.) με πασσαλόπηκτα και πηλόκτιστα σπίτια, καθώς και λιθόστρωτους κοινόχρηστους χώρους για βιοτεχνικές δραστηριότητες. Βρισκόταν στο μυχό του Θερμαϊκού κόλπου και άκμασε κυρίως στα αρχαϊκά χρόνια (7 ος - 6 ος αι.
…»
Ιδρύθηκε στο 316/5 π.Χ. από τον βασιλιά Κάσσανδρο με το συνοικισμό 26 πολισμάτων της περιοχής του Θερμαϊκού κόλπου και οφείλει το όνομα της στην ετεροθαλή αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη Θεσσαλονίκη. Η στρατηγική θέση της πόλης και η ανάπτυξη του λιμανιού της είχαν ως αποτέλεσμα τη ραγδαία εξέλιξη
…»
Εικοσιοκτώ οικιστικές φάσεις καλύπτουν πάνω από 2000 χρόνια αδιάκοπης κατοίκησης, από την 3 η χιλιετία π.Χ. έως τους ρωμαϊκούς χρόνους. Σπίτια αψιδωτά ή ορθογώνια, πλινθόκτιστα και με ξύλινη στέγη. Στα τέλη της εποχής του Χαλκού (1200 - 1100 π.Χ.), ο οικισμός καταστράφηκε από μεγάλες πυρκαγιές.
…»
Στη νότια πλευρά της πόλης Κιλκίς, ανάμεσα σε βραχώδεις λοφίσκους και κοντά στον Γαλλικό ποταμό, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Κολχίδας. Πρόκειται για τον αρχαίο οικισμό Callicum που υπήρξε ρωμαϊκή αποικία του 1ου π.χ. αιώνα. Στην περιοχή, πέρα από τα ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανικά ερείπια του
…»
Στο νότιο τμήμα του οικισμού της Επανωμής βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Μετοχίου Κριτσανών ή Αγίας Αναστασίας. Ο παραθαλάσσιος οικισμός της Επανωμής, που βρίσκεται 30 χλμ. νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, χρονολογείται από τα νεολιθικά χρόνια. Στη περιοχή ανακαλύφθηκαν 8 τούμπες (γήλοφοι) της
…»
(Αίνεια) Ιδρύθηκε πιθανόν τον 8 ο αι. π.Χ. από Κορινθίους αποίκους. Το 348 π.Χ. καταστράφηκε από τον Φίλιππο Β'. Συνοικίστηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν εγκαταλείφθηκε τελείως έως το 2 ο αι. π.Χ. Η αρχαία πόλη εντοπίστηκε πάνω στην παραθαλάσσια Τούμπα Τάμπια, ΒΔ. της Νέας Μηχανιώνας. Ανασκάφηκαν
…»
Κωνικός λοφίσκος στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης με επάλληλες οικοδομικές φάσεις της εποχής του Χαλκού (αρχές 2 ης χιλιετίας - 1100 π.Χ.), της εποχής του Σιδήρου (1100 - 800 π.Χ.) και των ιστορικών χρόνων. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
…»
