Νίσυρος (Nisyros)

Το ηφαιστιογενές νησί του Αιγαίου

• Κορυφαία Αξιοθέατα

  Νίσυρος: Κορυφαία αξιοθέατα, αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, μοναστήρια, παραλίες, γραφικά μέρη, ιδιαίτερες τοποθεσίες, κ.α.

• Αρχαιολογικοί Χώροι

  Νίσυρος: Αρχαιολογικοί χώροι, κλασσική αρχαιότητα, ρωμαϊκή ιστορία, βυζαντινή ιστορία, μεσαιωνικά, ενετικά, κ.α.

• Μουσεία

  Νίσυρος: Μουσεία, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, πινακοθήκες, λαϊκής τέχνης, νομισματικά, ναυτικά, πολεμικά, κ.α.

• Μοναστήρια

  Νίσυρος: Μοναστήρια, μονές, καστρομονάστηρα, χώροι λατρείας, κ.α.

• Κάστρα

  Νίσυρος: Κάστρα, αρχαία, ρωμαϊκά, βυζαντινά, μεσαιωνικά, ενετικά, κ.α.

• Ιστορία

  Έκταση: 41,6 τ.χλμ Μόνιμος πληθυσμός 928 κάτοικοι Η Νίσυρος βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο των Δωδεκανήσων, ανάμεσα στην Κω και την Τήλο. Το ηφαίστειο και η δράση του διαμόρφωσε το κανονικό σχήμα του νησιού, ενώ η κάθοδος προς την καλδέρα προσφέρει στον επισκέπτη μια σχεδόν μεταφυσική εμπειρία. Στην περιοχή της Νισύρου σνήκουν και οι κοντινές νησίδες: Γυαλί Άγιος Αντώνιος, Στρογγυλή, Παχειά, Περνούσα και Κανδελέουσα (Φάρος). Ο Απολλόδωρος στη «Βιβλιοθήκη» του καταγράψει το μύθο για τη γένεση του νησιού: Ο γίγαντας Πολυβώτης, κυνηγημένος από τον Ποσειδώνα, φτάνει στην Κω. Ο Ποσειδώνας αρπάζεί ένα κομμάτι από το νησί και το ρίχνει πάνω του. Ο Πολυβώτης καταπλακώνεται για μια αιωνιότητα. Όποτε βογκά, το νησάκι της Νισύρου αναταράσσεται. Περίπου τον ίδιο μύθο επαναλαμβάνει και ο Στράβωνας στα «'Γεωγραφικά» του, ενώ η Νίσυρος αναφέρεται και από τον 'Ομηρο. Η συμβολή του νευρικού στόλου στον Κρητικό Πόλεμο εκτιμήθηκε από τη Βουλή των Ροδίων, που τίμησε το ναύαρχο Γνωμαγόρα. Πρώτοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι Κάρες. Η Νίσυρος ακολούθησε σε γενικές γραμμές την τύχη των υπόλοιπων Δωδεκανήσων. Το «Παλαιόκαστρο» έγινε κλασσική ακρόπολη, το ιαματικό νερό στην περιοχή της Θερμιανής έγιναν ρωμαϊκά λουτρά και τα ιπποτικά κάστρα καταδεικνύουν τη γεωγραφική αξία του νησιού στο Μεσαίωνα. Η βυζαντινή ευλάβεια αποτυπώθηκε στο Μοναστήρι της Σπηλιανής και η ιταλική κατοχή στο διοικητήριο που βρίσκεται στο λιμάνι του νησιού. Το νησί σχηματίστηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις και είναι ένα από τα δύο ηφαίστεια του Ελληνικού χώρου. Σύμφωνα με την μυθολογία η Νίσυρος σχηματίστηκε όταν ο Ποσειδώνας που κυνηγούσε τον γίγαντα Πολυβώτη που διασχίζει φοβισμένος το Αιγαίο για να σωθεί, έσπασε ένα κομμάτι από την Κω με την τρίαινα του και το πέταξε εναντίον του και τον καταπλάκωσε. Το κομμάτι αυτό της Κω, είναι η Νίσυρος. Στο κέντρο του νησιού βρίσκονται κρατήρες και η καλδέρα του ηφαιστείου. Οι πόλεις και τα χωριά του νησιού διατηρούν ακόμα το νησιώτικο χαρακτήρα τους με ασβεστωμένα σοκάκια και παραδοσιακά σπίτια με τα χρωματιστά τους πορτοπαράθυρα. Το όνομα του νησιού ανήκει πιθανότατα στα προελληνικά αιγαιακά τοπωνύμια. Οι πρώτοι κάτοικοι της Νισύρου ήταν Κάρες. Ακολούθησαν οι Αχαιοί της Κω και οι (Δωρικής καταγωγής) Ρόδιοι. Σύμφωνα με τον Όμηρο, οι Νισύριοι συγκαταλέγονταν μεταξύ των Ελλήνων που πολέμησαν στην Τροία. Τους Νισυρίους βρίσκουμε και στους φορολογικούς καταλόγους της αθηναϊκής συμμαχίας. Λάτρευαν τον Δελφίνιο Απόλλωνα, όπως και τον πελασγικό Ποσειδώνα, ιερό του οποίου υπήρχε στους σημερινούς Πάλους, όπου ευρίσκονταν κι οι παλιές θερμοπηγές του νησιού. Σωζόμενες αναθηματικές στήλες μας μιλούν για την εξαιρετική θέση που κατείχε στην λατρεία των αρχαίων κατοίκων ο Μιλείχιος Ζευς, η θεά Τύχη, ο Ερμής κλπ. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Έθιμα

  Το πανηγύρι της Παναγιάς της Σπηλιανής. Πραγματοποιείται το Δεκαπενταύγουστο και είναι το πιο γνωστό έθιμο - εκδήλωση του νησιού. Οι Νισύριοι έχουν συνθέσει δικά τους εγκώμια για τη γιορτή. Μετά την ακολουθία του Εσπερινού προσφέρεται νηστήσιμο δείπνο και παραδοσιακοί λουκουμάδες. Κατά την ακολουθία του Όρθρου γίνεται το κόλλυβο της Παναγίας με την συνοδεία μοιρολογιών από τις εννιαμερίτισσες που έχουν φέρει και τα υλικά για το κόλλυβο. Οι εννιαμερίτισσες είναι γυναίκες που έχουν κάνει τάμα να περάσουν 9 μερόνυχτα προσευχής στα κελιά της μονής, προσφέροντας διάφορες εργασίες για την καθαριότητα και προετοιμασία του μοναστηριού κατά τη διάρκεια του πανηγυριού. Μετά το τέλος της λειτουργίας το κόλλυβο μεταφέρεται μαζί με την εικόνα της Παναγίας και με τη συνοδεία πομπής των πανηγυριωτών από το Ηγουμενείο στην τραπεζαρία της μονής, όπου παρατίθεται πάνδημο γεύμα. APXΙTEKΤONΙKH Οι οικισμοί του Μανδρακίου, του Εμπορείου και των Νικειών θεωρούνται σήμερα παραδοσιακοί, ενώ ο οικισμός των Πάλων δεν είναι χαρακτηρισμένος. Μανδράκι: Λευκά διώροφα σπίτια με αφαιρετικές γεωμετρικές φόρμες καθώς και αναγεννησιακού τύπου αρχοντικές κατοικίες και νεοκλασικά συνθέτουν την αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα της πρωτεύουσας. Εμπορείος: Σπίτια απλά, χτισμένα από ηφαιστειακή πέτρα δίπλα σε διώροφα νεοκλασικά με ιδιόμορφες επικλινείς σκεπές και προσεγμένα υπέρθυρα. Νικειά: Χτισμένα με πανοραμική θέα στο Αιγαίο και την καλδέρα. Αρχοντικά αναπαλαιώνονται με πιστό και καλαίσθητο τρόπο, ενώ αξιοποιείται κάθε μέτρο γης. Η βοτσαλόστρωτη και λευκή πλατεία χαρακτηρίζεται από αρχιτεκτονικό συγκρητισμό. ΛΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Το πανηγύρι της Παναγιάς Σπηλιανής στο Μανδράκι αποτελεί την σημαντικότερη εκδήλωση του νησιού με προσέλευση κόσμου από όλα τα Δωδεκάνησα και διαρκεί 9 ημέρες (6 - 15/8). Τα υπόλοιπα κυριότερα πανηγύρια της Νισύρου είναι: Του Αγίου Νικήτα (20 & 21/6), πολιούχου του νησιού οτο Μανδράκι, με περιφορά της εικόνας, το πανηγύρι στη Μονή της Παναγίας Κυράς (23/8), στη Μονή Σταυρού κοντά στα Νικειά (1 - 4/9), στο Μοναστήρι της Παναγιάς Ευαγγελίστριας (Τρίτη του Πάσχα), των Αγίων Αποστόλων στο χωριό Πάλοι (30/8), του Αγίου Παντελεήμονα στην τοποθεσία Αυλάκι (27/7), στη Μονή Πανάγιας Κυράς (1S/8), στο μοναστήρι του Άγιου Ιωάννη Θεολόγου στα Νικειά (26/9), του Αρχάγγελου Μιχαήλ στον Εμπορείο (8/11), τα Εισόδεια της Θεοτόκου στα Νικειά (22/11). Το καλοκαίρι διοργανώνεται παραδοσιακός γάμος με τριήμερο γλέντι Τα παραδοσιακό δρώμενα και οι τελετές (γάμοι και βαφτίσια των ντόπιων) είναι ανοικτά στους επισκέπτες. Στους οικισμούς βρίσκονται αρκετοί παραδοσιακοί μύλοι και ελαιοτριβεία. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Τους καλοκαιρινούς μήνες διοργανώνονται φολκλορικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μια μέρα από το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου διοργανώνεται «Η γιορτή της Σουμάδας», με παραδοσιακή ζωντανή μουσική, άφθονη Σουμάδα και άλλα παραδοσιακά προϊόντα. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Βουνό & Θάλασσα

  Νίσυρος: Βουνό και θάλασσα, παραλίες, γραφικές παραλίες, λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, φαράγγια, ορειβατικά καταφύγια, κ.α.

• Φωτογραφίες

  Νίσυρος: Φωτογραφίες και Εικόνες, φωτογραφίες μνημεία, φωτογραφίες αξιοθέατα, φωτογραφίες τοποθεσίες, κ.α.

• Πληροφορίες

  Νίσυρος: Ταξιδιωτικές πληροφορίες, πρόγνωση καιρού, δρομολόγια πλοίων, δρομολόγια υπεραστικών λεωφορείων, δρομολόγια αεροπλάνων, χρήσιμα τηλέφωνα, ακτοφυλακή, αστυνομικό τμήμα, δημαρχείο, ΚΕΠ, κ.α.