Αστυπάλαια

Η πεταλούδα του Αιγαίου

• Αρχαιολογικοί Χώροι

  Αστυπάλαια: Αρχαιολογικοί χώροι, κλασσική αρχαιότητα, ρωμαϊκή ιστορία, βυζαντινή ιστορία, μεσαιωνικά, ενετικά, κ.α.

• Μουσεία

  Αστυπάλαια: Μουσεία, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, πινακοθήκες, λαϊκής τέχνης, νομισματικά, ναυτικά, πολεμικά, κ.α.

• Ιστορία

  Η Αστυπάλαια είναι το δυτικότερο νησί της Δωδεκανήσου. Οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Τράπεζα των θεών» λόγω της αφθονίας των λουλουδιών και των καρπών. Οι αρχαίοι συγγραφείς κάνουν λόγο και για το εύκρατο κλίμα του νησιού, το πλήθος των θηραμάτων και τον θαλάσσιο πλούτο της. Περιβάλλεται από πολλές νησίδες, ενώ και η ίδια αποτελείται από δυο βραχώδεις μάζες που ενώνονται με έναν ισθμό. Ο κύριος οικισμός και πρωτεύουσα, η Χώρα, έχει κτιστεί στη θέση αρχαίας πόλης, όπου δεσπόζει το ανακαινισμένο από τον Giovanni VI Quirini κάστρο της Αστυπάλαιας. Όπως σε όλα σχεδόν τα Δωδεκάνησα, οι παλαιότεροι κάτοικοι ήταν οι Κάρες που την ονόμασαν Πύρρα, από το κοκκινωπό χρώμα του εδάφους της. Ακολούθησαν οι Μινωίτες, οι Μυκηναΐοι και τελικά οι Δωριείς από τα Μέγαρα ή την Επίδαυρο. Κατά την ελληνιστική περίοδο έφτασε σε μεγάλη ακμή και οι Ρωμαίοι συμμάχησαν με το νησί προκειμένου να το χρησιμοποιήσουν ως ορμητήριο για την αντιμετώπιση των πειρατών του Αιγαίου. Η Αστυπάλαια περιήλθε το 1207 στον ενετικό οίκο των Quirini. Το 1537 ο ναύαρχος του Σουλτάνου Χαίρεντίν Βαρβαρόσσας κυριεύει το νησί που έκτοτε συγκαταλέγεται στα δώδεκα προνομιούχα νησιά του αρχιπελάγους. Η Αστυπάλαια, λόγω της στρατηγικής της θέσης, ήταν το πρώτο νησί που καταλήφθηκε από τους Ιταλούς. Μετά την Ιταλοκρατία το 1948 ενσωματώθηκε στην Ελλάδα. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Έθιμα

  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Η Χώρα (Αστυπάλαια), ενωμένη σχεδόν με το λιμάνι, τον Πέρα Γιαλό, και χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω στο λόγο, συγκαταλέγεται στους ωραιότερους οικισμούς του Αιγαίου. Τα σπίτια ξεκινούν από το λιμάνι, σκαρφαλώνουν στο λόφο και περικλείουν σαν τείχος το κάστρο στην κορφυφή. Είναιμικρά, τετράγωνα, κολλητά το ένα δίπλα στο άλλο, βαμμένα με έντονα χρώματα ή κατάλευκα. Όλα σχεδόν έχουν εξωτερικές ξύλινες σκάλες, πράσινες ή θαλασσίες, ξύλινα μπαλκόνια, λιακωτά και υπέρθυρα με φανρές ενετικές επιρροές. Στο εσωτερικό, εκτός από το τζάκι και τις εσοχές στους τοίχους, χαρακτηριστικό είναι το ξύλινο πατάρι, διακοσμημένο με δαντελωτά ξυλόγλυπτα που χρησιμοποιείται για κρεβάτι. Δίπλα βρίσκεται η περίφημη «κριτζόλα»,. Έπιπλο με σκαλιστά ράφια όπου τοποθετούνται τα «καλά» γυαλικά του σπιτιού. Ανεμόμυλοι (Χώρα): Ο επισκέπτης θα βφρει 8 καλοδιατηρημένους κυλινδρικούς ανεμόμυλους με σκεπή που γυρίζει ανάλογα με την κατεύθυνση του αέρα. ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Το τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού στην Παναγιά την Πορταΐτισσα, με χορό στην αυλή αλλά και στη στέγη της εκκλησίας, συνοδευόμενο από παραδοσιακούς μεζέδες και μουσική. Η γιορτή στο μοναστήρι της Φλεβαριώτισσας, (2/2) φιλοξενεί τη χειμερινή μάζωξη των απανταχού Αστυπαλαιωτών. Άλλα σημαντικά πανηγύρια και δρώμενα: Πανηγύρι Προφήτη Ηλία (19/7), Πανηγύρι Αγίου Παντελεήμονα (26/7), Πανηγύρι Χριστού (5/8), Πανηγύρι Αγίου Δημητρίου (25/10), πανηγύρι Αγίου Νικολάου (5/12), Κουκάνια (15/8), Τραπέζι Αγάπης (15/8), Κάψιμο Ιούδα (Βράδυ Ανάστασης), Αναπαράσταση Γάμου & Παρέλαση μασκαράδων (Απόκριες). Η Αστυπαλιά, τόπος που γνώρισε οικονομική άνθηση, διατηρεί και σήμερα λίγους αλλά αξιόλογους λαϊκούς τεχνίτες όπως κεραμοποιούς, καλαθοπλέκτες, και τεχνίτριες του αργαλειού και της ανέμης. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Πολιτιστικό Φεστιβάλ Αστυπάλαιας: Διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι και ενσωματώνει δημιουργικά όλες τις τέχνες, με έμφαση στην Ελληνική μουσική. Στο φεστιβάν αναβιώνουν και τοπικά έθιμα αλλά και παλαιά παιχνίδια. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Βουνό & Θάλασσα

  Αστυπάλαια: Βουνό και θάλασσα, παραλίες, γραφικές παραλίες, λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, φαράγγια, ορειβατικά καταφύγια, κ.α.

• Πληροφορίες

  Αστυπάλαια: Ταξιδιωτικές πληροφορίες, πρόγνωση καιρού, δρομολόγια πλοίων, δρομολόγια υπεραστικών λεωφορείων, δρομολόγια αεροπλάνων, χρήσιμα τηλέφωνα, ακτοφυλακή, αστυνομικό τμήμα, δημαρχείο, ΚΕΠ, κ.α.