Λέρος

Το νησί της Αρτέμιδος

• Μουσεία

  Λέρος: Μουσεία, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, πινακοθήκες, λαϊκής τέχνης, νομισματικά, ναυτικά, πολεμικά, κ.α.

• Ιστορία

  Η Λέρος εντάσσεται στο βόρειο συγκρότημα των Δωδεκανήοευν, σε απόσταση μόνο ενός ναυτικού μιλίου από την Κάλυμνο. Αφιερωμένη στην Άρτεμη, η δασωμένη Λέρος κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια. Το νησί πήρε το όνομά του, πιθανότατα, από το αρχαίο επίθετο «λερός» που σημαίνει επίπεδος, λείος. Η κατοίκηση της Λέρου επιβεβαιώνεται από τη Νεολιθική Εποχή (ευρήματα στον οικισμό Παρθενίου 4000 - 3000 π.Χ.). Όπως σε όλον τον αιγαιακό χώρο, οι πρώτοι κάτοικοι της Λέρου ήταν Κάρες, Λέλεγες, Φοίνικες και Κρήτες. Ακολούθησαν οι δυναμικοί Δωριείς που έφθασαν στη Λέρο ως κατακτητές. Η πνευματική έξαρση του νησιού σημειώθηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. με τον σκωπτικό ποιητή Δημόδοκο και τον ιστορικό Φερεκύδη. Η βυζαντινή εποχή άφησε περίλαμπρα ίχνη, όπως η βασιλική της Αγ. Βαρβάρας, της παλαιοχριστιανικής περιόδου, η βασιλική στο Παρθένι, (κτισμένος με τμήματα μαρμάρων, κιονόκρανων και πλακών από αρχαία ερείπια), ο ναός του Ιωάννη του Θεολόγου, η Παναγία η Γουρλομάτα και η Παναγιά του Κάστρου. Το 1314 η Λέρος καταλαμβάνεται από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου, οι οποίοι παραμένουν έως το 1523. Άλλη μία χρονολογία - κλειδί για τη Λέρο ήταν το 1830, όταν όλα τα Δωδεκάνησα παραχωρούνται με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου στην Τουρκία ως αντάλλαγμα για την Εύβοια. Η περίοδος όμως που σημάδεψε ανεξίτηλα τη Λέρο ήταν η Ιταλοκρατία (1912 - 1943): Το νησί μετατρέπεται ολόκληρο σε ένα οπλοστάσιο, μια ναυτική βάση με σημαντικά οχυρωματικά έργα και στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Στο Λακκί δημιουργείται μια νέα πόλη, ένα ανοιχτά αρχιτεκτονικό μουσείο πειραματισμού και συγκρητισμού. Μια ιδιότυπη καινοφανής ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική αναδεικνύεται. Η Λέρος βομβαρδίζεται ανελέητα για 52 μέρες από τους Γερμανούς και σχεδόν ισοπεδώνεται. Ενώθηκε με την Ελλάδα μαζί με τα άλλα Δωδεκάνηοα το 1948. Τα πρώτα ανθρώπινα ίχνη στο νησί βρέθηκαν στο Παρθένι και ανήκουν στην Νεολιθική εποχή. Πρόκειται για έναν ολόκληρο οικισμό, που υπολογίζεται να ήταν εκεί από το 8000 π.Χ. ως το 3000 π.Χ. Ο Όμηρος υποστηρίζει ότι η Λέρος πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο, μαζί με την Κάλυμνο, και αργότερα ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει τις στενές εμπορικές και πολιτικές σχέσεις της Λέρου με την Μίλητο. Τό νησί είχε αφιερωθεί στην Άρτεμη και στα αρχαία χρόνια επικρατούσε εδώ μητριαρχία, μια παράδοση που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας αφού η περιουσία της οικογένειας περνάει στα κορίτσια. Κατά την διάρκεια του 5ου αιώνα, η Λέρος άνθισε πολιτιστικά και πολιτικά. Ο Μέγας Αλέξανδρος πέρασε από τη Λέρο, στον δρόμο του προς ανατολάς, και άφησε στήλες και νομίσματα που βρέθηκαν από εκείνη την περίοδο στο νησί. Ο Πλούταρχος επίσης τονίζει τη σημασία της Λέρου σαν θαλάσσιου εμπορικού κόμβου, αναφερόμενος στην κατάληψη του γειτονικού νησιού Φάρμακο από τον Ιούλιο Καίσαρα. Το 1314 η Λέρος καταλήφθηκε από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη, που κυβέρνησαν το νησί και τα Δωδεκάνησα ώς το 1523, όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι κατέλαβαν πια όλο το Αιγαίο και προσάρτησαν την Λέρο στην αυτοκρατορία τους. Στις αρχές του 1820, η Λέρος ήταν από τα …

• Έθιμα

  Ένα μικρό νησί, μόλις 53 τ.χλμ., με μήκος ακτών όμως που ξεπερνά τα 70 χλμ., αριθμός που μεταφράζεται σε πολλές δαντελωτές ακτές.Πανέμορφες παραλίες, ένα κάστρο στολίδι, γραφικοί οικισμοί, παλαιά αρχοντικά, πλούσια κουζίνα, φιλόξενοι κάτοικοι: Όλα αυτά συνθέτουν την εικόνα της Λέρου που αβίαστα κερδίζει την καρδιά των επισκεπτών της. Ο πληθυσμός του το καλοκαίρι φτάνει τους 8.500 κατοίκους, και μόνο 500 τους χειμερινούς μήνες. Στην Λέρο θα βρείτε το περίφημο Κάστρο της Παναγίας καθώς και δύο αρχαία κάστρα. Πρωτεύουσα του νησιού, και αρχαιότερη συνοικία, είναι ο Πλάτανος. Παλιά αρχοντικά, νεοκλασικά κτίρια, ο ανεμόμυλος στο Αυλάκι και τα στενά γραφικά σοκάκια που σε οδηγούν στην Παναγιά του Κάστρου, ένα από τα ομορφότερα βυζαντινά κάστρα των ελληνικών νησιών. Ο επισκέπτης θα ανέβει 500 σκαλιά για να μπορέσει να απολαύσει την πανοραμική θέα στο Αιγαίο, από την Πάτμο έως την Κάλυμνο και τις ακτές της Μικράς Ασίας. Οι περισσότεροι από τους 8.500 κατοίκους μένουν στο Λακκί, το λιμάνι του νησιού (κάτι που πολλοί δεν ξέρουν για το νησί, είναι ότι το λιμάνι της είναι το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι της Μεσογείου). Το Λακκί έχει το δικό του ξεχωριστό χρώμα από το υπόλοιπο νησί λόγω της αρχιτεκτονικής των κτηρίων που αποτελούν πολύτιμα απομεινάρια της παραμονής των Ιταλών στο νησί. Συγκεκριμένα, η πόλη γκρεμίστηκε κατά τον Μεσοπόλεμο από τους Ιταλούς για να φτιαχτεί μια νέα από την αρχή, με μοναδική αρχιτεκτονική στην Ευρώπη. Το νησί με τις φοβερές αντιθέσεις που για χρόνια υπήρξε τόπος εξορίας, τόπος εξευτελισμού του ανθρώπινου γένους λόγω του Δημόσιου Ψυχιατρείου. Ο επισκέπτης αισθάνεται ότι το νησί είναι κομμένο στα δυό. Η μιά πλευρά του, το δημόσιο πρόσωπο της Λέρου με το κάστρο πάνω από τον Πλάτανο να δεσπόζει στη περιοχή, με το μοναστήρι της Παναγιάς της Κυράς μέσα, με τις όμορφες ακρογιαλιές στη Γούρνα, στην Αλινδα, στις Πλάκες και στην Αγία Μαρίνα. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Αγία Μαρίνα: Από τους πλέον καλά διατηρημένους οικισμούς πανελλαδικά, πρωτεύουσα, διοικητήριο και εμπορικό κέντρο, με αρχοντικά με τα πολύχρωμα παράθυρα και παραδοσιακά σπίτια, εκτείνεται αμφιθεατρικά ανάμεσα σε δυο βουνοπλαγιές. Η αισθητική των αρχοντικών, τα περισσότερα νεοκλασικά διάφορων τύπων, αποκαλύπτει την ευμάρεια της Λέρου πριν τον πόλεμο και την καλαισθησία των Λερίων. Δεσπόζουν τα ιδιαίτερα, από αρχιτεκτονικής άποψης, σπίτια που κτίστηκαν κατά την Ιταλοκρατία. Πλάτανος: Η αρχαιότερη συνοικία και παλιά πρωτεύουσα του νησιού, όπου διατηρούνται πολλά παραδοσιακά σπίτια και αρχοντικά. Η δημαρχία στεγάζεται σε δυο νεοκλασικά κτίρια, και δίπλα της ένας γνήσιος παραδοσιακός καφενές, «η Λεριακή Λέσχη», από τα λίγα που έχουν διασωθεί σήμερα . Οι τοπικοί ευεργέτες έδωσαν οικονομική, πολιτισμική και αισθητική τόνωση στο νησί. Ανάμεσα στα καλοδιατηρημένα κτήρια της Αγίας Μαρίνας και του Πλατάνου ξεχωρίζουν πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα και κοινόχρηστα κτήρια: Η Δημογεροντία (σημερινή Δημοτική Βιβλιοθήκη), το Διοικητήριο (σημερινό Δημαρχείο), η Δημοτική Αγορά του …

• Δραστηριότητες

  Απολαύστε τη μαγευτική θέα από το περίφημο Κάστρο της Παναγίας και το ηλιοβασίλεμα της Γούρνας. Επισκεφτείτε το Λακκί και θαυμάστε τη μοναδική αρχιτεκτονική του. Επισκεφτείτε το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο στον Πύργο Μπελένη στα Άλιντα καθώς και το Αρχαιολογικό Μουσείο "Τούνελ" στην Μερικιά. Επισκεφτείτε το εκκλησάκι του Αγ. Ισιδώρου και της Παναγιάς της Καβουράδενας. Νοικιάστε μικρά βαρκάκια και επιχειρήστε μονοήμερη εκδρομή στα τόσα νησάκια που περιτριγυρίζουν τη Λέρο. Windsurfing κανό θαλάσσια ποδήλατα. Εδώ και 92 χρόνια γίνονται στην περιοχή των Αλίντων οι περίφημοι Ναυταθλητικοί Αγώνες. Ονομάζονται αλλιώς "Αλίντια" και έχουν ως θέμα τους όλα σχεδόν τα αθλήματα που σχετίζονται με το υγρό στοιχείο. Έτσι στο πρόγραμμα συγκαταλέγονται η κωπηλασία, οι πάντα συναρπαστικές καταδύσεις, αλλά και η κλασσική κολύμβηση. Η Λέρος διαθέτει σημαντικούς πόρους για την ανάπτυξη του Καταδυτικού Τουρισμού. Προμηθευτείτε αναπνευστικές συσκευές και επιχειρήστε ένα ταξίδι στο βυθό της Λέρου, με τα 7 ναυάγια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και τα ιδια'ιτερης οικολογικής αξίας υποβρύχια οικοσυστήματα. Μην ξεχνάτε ότι η κατάδυση επιτρέπεται σε ειδικά οριοθετημένες περιοχές.

• Βουνό & Θάλασσα

  Λέρος: Βουνό και θάλασσα, παραλίες, γραφικές παραλίες, λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, φαράγγια, ορειβατικά καταφύγια, κ.α.

• Πληροφορίες

  Λέρος: Ταξιδιωτικές πληροφορίες, πρόγνωση καιρού, δρομολόγια πλοίων, δρομολόγια υπεραστικών λεωφορείων, δρομολόγια αεροπλάνων, χρήσιμα τηλέφωνα, ακτοφυλακή, αστυνομικό τμήμα, δημαρχείο, ΚΕΠ, κ.α.