Σάμος (Samos)

Το νησί του Αρίσταρχου

• Κορυφαία Αξιοθέατα

  Σάμος: Κορυφαία αξιοθέατα, αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, μοναστήρια, παραλίες, γραφικά μέρη, ιδιαίτερες τοποθεσίες, κ.α.

• Αρχαιολογικοί Χώροι

  Σάμος: Αρχαιολογικοί χώροι, κλασσική αρχαιότητα, ρωμαϊκή ιστορία, βυζαντινή ιστορία, μεσαιωνικά, ενετικά, κ.α.

• Μουσεία

  Σάμος: Μουσεία, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, πινακοθήκες, λαϊκής τέχνης, νομισματικά, ναυτικά, πολεμικά, κ.α.

• Μοναστήρια

  Σάμος: Μοναστήρια, μονές, καστρομονάστηρα, χώροι λατρείας, κ.α.

• Σπήλαια

  Σάμος: Σπήλαια, σπηλιές, βουνοσπηλιές, κ.α.

• Ιστορία

  Η Σάμος, νήσος του Β.Α. Αιγαίου, εκτείνεται ανατολικά του Ικάριου πελάγους, έχει έκταση 470 τ.χιλ. και ανάπτυγμα ακτογραμμής 79 περίπου μιλίων. Μεταξύ των αρχαίων της ονομάτων σημειώνονται: Δόρυσσα, Δρυούσσα, Παρθενία, Ανθεμίς, Μελάμφυλλος και Φυλλάς. Πελασγοί, Κάρες και Λέλεγες είναι οι πρώτοι οικιστές. Ο Ηρόδοτος ιστορεί ότι ο Όμηρος επισκέφθηκε την Σάμο κατά την περίοδο 1130-1120 π.Χ. Η ακμή της Σάμου συνδέεται με τον τύραννο Πολυκράτη (532-522 π.Χ.) όταν αναπτύχθηκε, κυρίως, η ναυτική δύναμη και "...εμεγαλύνθη καταστάσα πολίων πασέων πρώτη Ελληνίδων και βαρβάρων...". Η επέκταση των τειχών, το Ευπαλίνειο Όρυγμα, η ανακαίνιση του Θεάτρου, η κατασκευή του λιμένα που αναφέρεται από τον Ηρόδοτο ως "...χώμα εν θαλάσση...", είναι ιστορικά μνημεία της Πολυκράτειας εποχής. Ο μέγιστος μαθηματικός - φιλόσοφος Πυθαγόρας, ο αστρονόμος Αρίσταρχος, "...όστις πρώτος υπώπτευσεν ότι η γη κινείται περί τον ήλιον...", ο αρχιτέκτονας Μανδροκλής, ο φιλόσοφος Μέλισσος, οι της Χαλκοπλαστικής άριστοι και αρχιτέκτονες Ροίκος και Θεόδωρος, που ανήγειραν το ναό της Ήρας, κοσμούν το πνευματικό στερέωμα της αρχαίας Σάμου. Ο Ηρόδοτος παρατηρεί για τον ναό της Ήρας ότι είναι "...μέγιστος νηός πάντων νηών, ών ημείς ίδομεν..." και ο γεωγράφος Στράβων αναφέρει, "...αρχαίον ιερόν και νηός μέγας, ός νυν, πινακοθήκη εστί μεστός ανδριάντων των αρίστων...". Η Αθήνα, ανήσυχη από την αυξανόμενη ναυτική εμπορική ισχύ της Σάμου, οργάνωσε εκστρατεία, κατέλυσε το ολιγαρχικό και καθίδρυσε το Δημοκρατικό Πολίτευμα. Η ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ολιγαρχικούς έδωσε την αφορμή στους Αθηναίους να εκστρατεύσουν εκ νέου, υπό την αρχηγία του Περικλή, να καταστρέψουν τον Σαμιακό στόλο και να υποτάξουν τους Σαμίους. Η μακρά περίοδος παρακμής είχε αρχίσει. Οι αιώνες της Ρωμαϊκής κατοχής αποτελούν τους χαμηλούς ορίζοντες της Σάμου κι η Βυζαντινή εποχή καθηλώνει τον κοινωνικό - οικονομικό βίο με μόνη πνευματική έκφραση την λατρευτική Χριστιανική Ορθοδοξία. Το έτος 1363 οι Γενουάτες Justiniani καθίδρυσαν κράτος στη Χίο, με συνθήκη δε του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου συμπεριέλαβαν και την Σάμο. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης επέτυχαν αναγνώριση της εξουσίας τους από τον Σουλτάνο, μέχρις ότου, κατά το έτος 1479, απειλούμενοι από τους Οθωμανούς αναγκάσθηκαν να αποσυρθούν στην Χίο, ενώ οι Σάμιοι τους ακολούθησαν με μαζική έξοδο. Έτσι η ιστορία του νησιού καταβυθίστηκε στον "αιώνα της σιωπής". Η ιστορία επανακάμπτει στο νησί μετά την παροχή ευρύτατων "προνομίων" και τον επανασυνοικισμό, που επιτεύχθηκε σταδιακά κατά το τελευταίο τέταρτο του 16ου αιώνα. Η ανασυγκρότηση του κοινωνικού βίου εκφράστηκε με την διαμόρφωση "αυτοδιοικητικού" συστήματος των "κατά χωρία προεστών" και των τεσσάρων "Μεγάλων Προεστών", που διεκπεραιώνουν την φορολογική διαχείριση και απονέμουν αστική και ποινική δικαιοσύνη, με βάση το Βυζαντινορωμαϊκό και εθιμογενές δίκαιο. Η ισχυρή Εκκλησιαστική συσσωμάτωση ενοριών, Μονών και Επισκόπου αποτελούσε πνευματικό ενοποιητικό στοιχείο, δικαιοδοτούσε επί οικογενειακών …

• Έθιμα

  Το Καταπράσινο νησί του παγκοσμίως γνωστού μαθηματικού Πυθαγόρα και του αστροφυσικού Αρίσταρχου με τις μεγάλες ονειρικές αμμουδιές, τα πεντακάθαρα βαθυγάλανα νερά, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τα γραφικά στενά δρομάκια, τις υπέροχες διαδρομές προσφέρεται για αξέχαστες διακοπές. Πλημμυρισμένο στο πράσινο, με απέραντους μοναδικούς αμπελώνες, πλούσια βλάστηση και μαγευτικά ηλιοβασιλέματα είναι έτοιμο να σας υποδεχτεί στις καλοκαιρινές σας εξορμήσεις και αναζητήσεις. Η Σάμος παράγει πολλά είδη προϊόντων τα κυριώτερα από τα οποία είναι το περίφημο και ξακουστό γλυκό σαμιώτικο κρασί καθώς επίσης και το λάδι. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια άρχισε να αναπτύσσεται δυναμικά και στον τουρισμό. Από τον Απρίλιο το νησί αλλάζει όψη και ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες το νησί κατακλύζεται από τουρίστες. Ιδανικό για λάτρες της φυσικής ζωής και ομορφιάς, τα μονοπάτια και οι μαγευτικές γραφικές τοποθεσίες προσφέρονται για πεζοπορία και ορειβασία. Με οικολογικό, ιστορικό και παλαιοντολογικό ενδιαφέρον το νησί θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Η παράδοση και η λαογραφία μέσα από την αναβίωση ηθών και εθίμων αναβλύζει σε κάθε παραδοσιακό οικισμό του νησιού. Η τέχνη της ξυλογλυπτικής προβάλλεται μέσα από τα υπέροχα τέμπλα των εκκλησιών, η τέχνη τη αγιογραφίας εντυπωσιακή και μαζί με την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική επιβάλει αυθαίρετα τον θαυμασμό των επισκεπτών. Η αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική και η διάχυτη καλόβουλη φιλοξενία των κατοίκων μετατρέπουν το νησί σε καλοκαιρινό καταφύγιο απόλαυσης και ξεκούρασης. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου Περισσότερο λαϊκή και εσωστρεφής είναι η οικοδομική παράδοση στη Σάμο, στην οποία διατηρούνται πανάρχαια στοιχεία από τη νησιωτική αιγαιοπελαγίτικη οικιστική. Οι παλιότεροι οικισμοί χτίστηκαν στο εσωτερικό του νησιού, σε μέρη τελείως αθέατα από τη θάλασσα, εξαιτίας του φόβου των πειρατικών επιδρομών. Σε νεότερες -πιο ασφαλείς- περιόδους αναπτύχθηκαν τα επίνεια και απόκτησαν αυτόνομη οικιστική διάσταση. Η Σάμος είναι το μοναδικό νησί του Ανατολικού Αιγαίου στο οποίο επιβίωσε έως πρόσφατα η πανάρχαια παράδοση του δωματοσκέπαστου κτηρίου, ίσως γιατί παρέμενε έως τις αρχές του 19ου αιώνα ένα νησί γεωργικό, «κλειστό» και αυτάρκες, χωρίς εξωτερικές πολιτιστικές επιρροές. Η αρχιτεκτονική των δωματοσκέπαστων κατοικιών της Σάμου είναι εξαιρετικά λιτή, χωρίς ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία, και χαρακτηρίζεται από την αυστηρή καθαρότητα του κυβικού όγκου. Τα κτήρια είναι συνήθως διώροφα. Στο κατώι γίνονται οι αγροτικές δραστηριότητες, ενώ το ανώι αποτελεί τον κύριο χώρο διαμονής της οικογένειας. Η προσπέλαση στον όροφο γίνεται με εξωτερική λίθινη σκάλα, η οποία οδηγεί σε μια είσοδο τοποθετημένη κεντρικά. Στη μία πλευρά του χώρου, μια μικρή υπερύψωση του δαπέδου δημιουργεί το σοφά, για τον ύπνο όλης της οικογένειας, ενώ το υπόλοιπο δωμάτιο που περιλαμβάνει το τζάκι μένει ενιαίο, για να εξυπηρετήσει τις άλλες λειτουργίες της διημέρευσης. Συχνά ο διαχωρισμός αυτός υλοποιείται με την ύπαρξη ενός ενδιάμεσου χωρίσματος από ελαφριά …

• Δραστηριότητες

  ΓΡΑΦΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Παραλιακό γραφικό χωριό, με αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη. Ο Άγιος Κωνσταντίνος, πλημμυρισμένος από κήπου με λουλούδια δίπλα στην περιοχή Πλατανάκια, συνδυάζει μοναδικά τη θάλασσα με τη φύση. ΑΜΠΕΛΟΣ Το χωριό Άμπελος, σκαρφαλωμένο στις πλαγιές του όρους Άμπελος, έχει μοναδική θέα στο Αιγαίο και προσφέρεται για πεζοπορία. Διαδρομές μέσα από αμπελώνες, ελιές, πεύκα, ρεματιές, θα ικανοποιήσουν κάθε φυσιολάτρη. ΒΑΘΥ Ένας μικρός γραφικός δρόμος ενώνει το σημερινό λιμάνι με το Βαθύ, τον παλιό παραδοσιακό οικισμό. Σκαρφαλωμένο πάνω σε απαλούς λόφους, στο βάθος του κόλπου, με παλιά σπίτια, στενά παράθυρα και ξύλινα μπαλκόνια, ζωντανεύει εικόνες άλλης εποχής. Στην εκκλησία του Άη-Γιαννάκη, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει υπέροχες και σπάνιες τοιχογραφίες. Επίσης, εντύπωση προκαλούν τα υπέροχα χρωματιστά παράθυρα και οι πόρτες των σπιτιών. ΒΟΥΡΛΙΩΤΕΣ Στη βόρεια πλευρά του νησιού, ψηλά στο βουνό, βρίσκεται το χωριό Βουρλιώτες, περιτριγυρισμένο από αμπελώνες, ελιές και πεύκα με εκπληκτική θέα. Σε μικρή απόσταση, βρίσκεται το παλαιότερο μοναστήρι του νησιού «η Παναγία Βροντιανή» (1566) και χαμηλά στη θάλασσα, η παραλία Τσάμου. ΚΟΚΚΑΡΙ Στη Βόρεια πλευρά του νησιού, ανάμεσα σε δυο προστατευτικούς μικροκάβους βρίσκεται το Κοκκάρι. Είναι το πιο τουριστικό χωριό της Σάμου, με οργιώδη βλάστηση. Οι κοντινές παραλίες Λεμονάκια και Τσαμαδού είναι οργανωμένες με βότσαλο και ενδείκνυνται για surfing. ΜΑΝΩΛΑΤΕΣ Γραφικό, τουριστικό χωριό, με μοναδική αισθητική και ανθρώπους που ασχολούνται με παραδοσιακά επαγγέλματα. Φημίζεται για τα καταστήματα λαϊκής τέχνης και το εξαιρετικό φαγητό. ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ Το χωριό Παλαιόκαστρο, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού, κοντά στα τουρκικά παράλια. Αυτά που ενθουσιάζουν τους επισκέπτες, είναι οι πανέμορφοι κόλποι, τα πεντακάθαρα νερά και οι παραλιακοί οικισμοί Ποσειδώνιο, Κέρβελη και Κλήμα. ΣΤΑΥΡΙΝΙΔΕΣ Ψηλά στις πλαγιές του όρους Άμπελος και ανάμεσα στα χωριά Μανωλάτες και Άμπελος, βρίσκεται το χωριό Σταυρινίδες. Είναι ένα από τα ωραιότερα και πιο γραφικά χωριά της Σάμου, με εκπληκτική θέα στο Αιγαίο Πέλαγος.

• Βουνό & Θάλασσα

  Σάμος: Βουνό και θάλασσα, παραλίες, γραφικές παραλίες, λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, φαράγγια, ορειβατικά καταφύγια, κ.α.

• Φωτογραφίες

  Σάμος: Φωτογραφίες και Εικόνες, φωτογραφίες μνημεία, φωτογραφίες αξιοθέατα, φωτογραφίες τοποθεσίες, κ.α.

• Πληροφορίες

  Σάμος: Ταξιδιωτικές πληροφορίες, πρόγνωση καιρού, δρομολόγια πλοίων, δρομολόγια υπεραστικών λεωφορείων, δρομολόγια αεροπλάνων, χρήσιμα τηλέφωνα, ακτοφυλακή, αστυνομικό τμήμα, δημαρχείο, ΚΕΠ, κ.α.