Φωκίδα (Phocis)

Ο ομφαλός της γης

• Αρχαιολογικοί Χώροι

  Φωκίδα: Αρχαιολογικοί χώροι, κλασσική αρχαιότητα, ρωμαϊκή ιστορία, βυζαντινή ιστορία, μεσαιωνικά, ενετικά, κ.α.

• Μουσεία

  Φωκίδα: Μουσεία, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, πινακοθήκες, λαϊκής τέχνης, νομισματικά, ναυτικά, πολεμικά, κ.α.

• Ιστορία

  Αρχαιότατη πόλη, «πόλη-κράτος» και μητρόπολη των Εσπερίων Λοκρών, με 70.000 κάτοικους (κατά τον περιηγητή Παυσανία 180 μ.Χ.). Πήρε το όνομα της ή από την κόρη του Μάκαρος (γιου του Αιόλου) Άμφισσα ή από το ρήμα αμφιέννυμι (=περιβάλλω ενδύω τινά), επειδή περιβάλλεται από βουνά. Το 338 π.Χ. κατά το Γ' Ιερό Πόλεμο, καταστράφηκε από το Φίλιππο, το 30 π.Χ. εποικίσθηκε από τους Αιτωλούς και έγινε πολυάνθρωπη. Στους ύστερους Βυζαντινούς χρόνους πήρε το όνομα Σάλωνα και στο μεσαίωνα την κυρίευσαν οι Φράγκοι και την έκαναν έδρα Βαρωνίας (Βαρωνία Σαλώνων - La - Sola, με τη δυναστεία Στρομονκούρ). Στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 ήταν η πρώτη πόλη της Ρούμελης που επαναστάτησε με τον Πανουργιά, τον Γκούρα και τον Ησαΐα Επίσκοπο Σαλώνων. Στις 27 Μαρτίου ο Πανουργιάς κατέλαβε την πόλη και στις 10 του Απρίλη κυριεύτηκε το Κάστρο των Σαλώνων. Τα Σάλωνα (Άμφισσα) έγιναν στη συνέχεια η πρωτεύουσα της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας με την ίδρυση του Αρείου Πάγου των Σαλώνων, όπου ψηφίστηκε το Σύνταγμα της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας. Σήμερα η Άμφισσα είναι πρωτεύουσα του Νομού Φωκίδας, με 12.000 κατοίκους περίπου και έδρα όλων των Δημοσίων Υπηρεσιών. Έχει σύγχρονο Κρατικό Νοσοκομείο, Πρωτοδικείο, Πνευματικό Κέντρο, Πρεβαντόριο Κρατουμένων, Αρχαιολογικό και λαογραφικό μουσείο, Δημοτική Βιβλιοθήκη 40.000 τόμων που εμπλουτίζεται διαρκώς, Δημοτική Φιλαρμονική και Χορωδία, Δημοτικό Ωδείο και Εικαστικό Εργαστήρι, Πολιτιστικούς και Αθλητικούς Συλλόγους. Επίσης, στην πόλη λειτουργούν Τ.Ε.Ι. (Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων), Ενιαίο Λύκειο, Τ.Ε.Ε., δύο Γυμνάσια, Εσπερινό Γυμνάσιο, Ι.Ε.Κ., Δημοτικά Σχολεία, Νηπιαγωγεία, Βρεφονηπιακοί Σταθμοί και Νοσηλευτική Σχολή. Επιζούν ακόμη, ενάντια στη φθορά του χρόνου παραδοσιακές βιοτεχνίες: Βυρσοδεψεία στην παραδοσιακή συνοικία Χάρμαινα, κουδουνάδικα και σχοινάδικα. Μεγάλη μερίδα των κατοίκων ασχολείται με την καλλιέργεια της ελιάς. Πηγή: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΩΚΙΔΑΣ www.fokida.gr ΔΕΛΦΟΙ Αν και ο πρώτος οικισμός στην περιοχή των Δελφών χρονολογείται πολύ νωρίτερα από την επικράτηση της λατρείας του Απόλλωνα (8ος αι. π.Χ.), οι Δελφοί έχουν μείνει στην ιστορία για το πανίσχυρο Μαντείο τους. Με την πάροδο του χρόνου, μάλιστα, ολόκληρο το βουνό του Παρνασσού αφιερώθηκε στο Θεό του φωτός και της μουσικής και πέρασε στη μυθολογία ως ιερή κατοικία των Μουσών και των Χαρίτων. Λόγω της θρησκευτικής και πολιτικής δύναμης που ασκούσε, πολλές πόλεις- κράτη άλλοτε το σεβάστηκαν και το τίμησαν με μνημεία και αναθέματα ανυπολόγιστης αξίας και άλλοτε το κατέστρεψαν και το λεηλάτησαν διεκδικώντας την κηδεμονία του. Το Μαντείο θα κλείσει οριστικά την εποχή του Βυζαντίου με διάταγμα του αυτοκράτορα Θεοδόσιου. Τα πολυάριθμα ευρήματα που εκτίθενται σήμερα στο Μουσείο των Δελφών δεν αποτελούν παρά ελάχιστα δείγματα του μεγέθους της δύναμης, του σεβασμού και του πλούτου που γνώρισε. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Έθιμα

  Η Άμφισσα φημίζεται και για τις αξιόλογες πολιτιστικές της εκδηλώσεις. («Φωκικά», «Καρναβάλι», «Γιορτή της Ελιάς»). Τα «Φωκικά» διοργανώνονται κάθε Αύγουστο και περιλαμβάνουν πλήθος διάφορων εκδηλώσεων. «Η Γιορτή της Ελιάς», πραγματοποιείται κάθε δυο χρόνια και περιλαμβάνει εκθέσεις από μονάδες επεξεργασίας ελιάς. Πολύ όμορφο είναι το καρναβάλι της Άμφισσας, το οποίο συσχετίζεται με τους τοπικούς θρύλους. Την τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται το περίφημο κάψιμο του καρνάβαλου που συνοδεύεται από γλέντι και χορό, αλλά το εντυπωσιακότερο συμβαίνει την προηγούμενη νύχτα, δηλαδή τη νύχτα των «στοιχειών της Χάρμαινας». Η Χάρμαινα, το μεγαλύτερο στοιχειό της περιοχής, ξεκινά από την ομώνυμη συνοικία για να βρει και να «κονταροχτυπηθεί» με τα δυο αμέσως μεγαλύτερα στοιχειά της παράδοσης, του Γκριζού και της Τέχολης. Όλα αυτά βέβαια, διεξάγονται σε μια μυστηριακή ατμόσφαιρα, αφού η περιοχή είναι γεμάτη από αναμμένες δάδες που κάνουν την ατμόσφαιρα ακόμα πιο έντονη. Πλήθος άλλων μαυροφορεμένων ξωτικών περιφέρονται, φορώντας και σέρνοντας αλυσίδες. Η νύχτα φυσικά δεν θα μπορούσε να μη συνοδεύεται από άφθονο φαγητό, συνήθως πατσά και άφθονο κρασί. Πηγή: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΩΚΙΔΑΣ www.fokida.gr ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΙΚΟ ΠΑΣΧΑ Το Πάσχα στη Φωκίδα, την καρδιά της Ρούμελης, είναι από τα πλέον φημισμένα παραδοσιακά, με ψήσιμο αρνιών σε «λάκκους», τραγούδια και χορούς σε όλες τις πόλεις και τα χωριά της. Αξίζει κανείς να το ζήσει. Πηγή: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΩΚΙΔΑΣ www.fokida.gr ΒΑΡΔΟΥΣΙΑΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΛΟΓΟΥ Αποτελεί για τους επισκέπτες, χώρο ερεθισμάτων πνευματικής ανάτασης «ΔΙΑΚΙΑ», ΕΤΗΣΙΟΙ ΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ, στην Αρτοτίνα «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΕΙΑ» διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμήν του Γ. Μακρυγιάννη στο Κροκύλειο, τη γενέτειρα του «ΚΑΠΑΦΛΕΙΑ» διεξάγονται κάθε Αύγουστο στη Δεσφίνα. Τα πανηγύρια και τα ανταμώματα γίνονται με ξεχωριστό τρόπο (τρικούβερτο γλέντι με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια) στις πλατείες και τα ξωκλήσια των χωριών του Νομού, μέσα σε γραφικό περιβάλλον με την ευκαιρία των θρησκευτικών κυρίως εορτών. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΔΕΛΦΙΚΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ: Κάθε χρόνο στην περιοχή των Δελφών, διεξάγονται πλήθος μουσικών και θεατρικών παραστάσεων. Στη νέα πόλη των Δελφών, η οποία μεταφέρθηκε ένα χιλιόμετρο δυτικότερα, μετά τις ανασκαφές του 1892, μπορούν οι επισκέπτες να δουν το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, που στόχο έχει την αναβίωση των Δελφών, ως ευρωπαϊκού και παγκοσμίου πνευματικού κέντρου, με δραστηριότητες διεθνούς κλίμακας. Επίσης μπορούν να επισκεφθούν, το σπίτι του Άγγελου και της Εύας Σικελιανού, το οποίο έχει μετατραπεί σε Μουσείο Δελφικών εορτών και το παράρτημα της Σχολής των Καλών Τεχνών. Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου

• Δραστηριότητες

  ΓΑΛΑΞΙΔΙ Κοντά στο Γαλαξίδι, στην περιοχή της Αγίας Ευθυμίας, λαμβάνει χώρα ειδική διαδρομή του ράλι Ακρόπολις τον Ιούνιο. ΟΙΚΙΣΜΟΙ Στο Δήμο Γαλαξιδιού εντάχτηκαν: η Βουνιχώρα, κτισμένη στους πρόποδες του βουνού Έλατος, σε 700μ υψόμετρο, πατρίδα των ηρώων του προεπαναστατικού αγώνα, Βουνιχουριώτη και Βλαχοθανάση. Το μικρό αλλά ιστορικό χωριό Πεντεόρια, με παρουσία και συμμετοχή στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας από την Τουρκική επιβολή και τέλος οι Άγιοι Πάντες, χωριό που αποτελείται από τρεις οικισμούς, δύο στα μεσόγεια και ένα παραλιακό, γραφικό, με υπέροχη παραλία και ψαροταβέρνες, αξιόλογο θέρετρο της περιοχής. ΓΙΑ ΚΟΝΤΙΝΕΣ ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ … Οι κοινότητες, που με την πρωτεύουσα συναποτελούν το Δήμο Άμφισσας, και μπορείτε να επισκεφθείτε είναι: Ο Ελαιώνας (Τοπόλια) : γραφικό χωριό με βαθύσκιωτα πλατάνια, άφθονα πηγαία νερά, θαυμάσιο καταρράχτη και "ζωντανή κίνηση" το Προσήλιο (Σεγδίτσα) : το οποίο αποτελείται από τρεις οικισμούς, το παλιό χωριό, τη Βίνιανη (κάτω χωριό στην πεδιάδα) και το όμορφο θέρετρο με το μοναστήρι της Παναγιάς, όπου μόνασε για μικρό διάστημα ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Στη θέση "Καψίτσα" της περιοχής Προσηλίου κατασκευάστηκε δασικό χωριό, οι 21 ξύλινοι οικίσκοι του οποίου είναι κυριολεκτικά χωμένοι μέσα στο ελατοδάσος το Δροσοχώρι (Κολοβάτα) : όπου ο πληθυσμός του μετοίκησε στην Άμφισσα, αλλά επανακτίζεται ως θαυμάσιο θέρετρο ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Κωνσταντίνος και το Σερνικάκι: τρία συνεχόμενα γραφικά χωριά απλωμένα δυτικά στον κάμπο των λιόδεντρων η Αγία Ευθυμία : το χωριό του Αστραπόγιαννου και του Γιάννη Σκαρίμπα, χτισμένο στα ερείπια της Αρχαίας Μυωνίας. Επίσης στο 51ο χλμ Άμφισας-Λαμίας, λειτουργεί Μεταλλευτικό Πάρκο " Βαγονέτο "-Μουσείο Υπόγειας Εξόρυξης Βωξίτη περιοχής ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ - ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ Ο Παρνασσός, η Γκιώνα και τα Βαρδούσια είναι ένα από τα πιο όμορφα και πρόσφορα βουνά της Ελλάδας για τους φίλους της πεζοπορίας και της ορειβασίας. Διασχίζονται δε από το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Η διαμονή των ορειβατών, γίνεται στα ορειβατικά καταφύγια: Παρνασσού, σε υψόμετρο 1900 μέτρων, Γκιώνας, σε υψόμετρο 1700 μέτρων (θέση Λάκκα Καρβούνη) και στα δύο των Βαρδουσίων. ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΡΕΚΚΑΣ Μια μοναδική εμπειρία πεζοπορίας προσφέρει το φαράγγι της Ρέκκας, που ξεκινάει από την κορυφή της Γκιώνας μέχρι την πεδιάδα της Βίνιανης (για 12 χλμ). Οι κάθετες ορθοπλαγιές που υψώνονται σε σημαντικό ύψος και η εναλλαγή του τοπίου, σε συνδυασμό με τα νερά που τρέχουν από τις τρεις πηγές, προσδίδουν μια άγρια ομορφιά και καθιστούν το φαράγγι ένα αξιόλογο μέρος για ορειβασία, για επιστημονική παρατήρηση και για περιβαλλοντική εκπαίδευση. ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ Το αναρριχητικό πεδίο Συκιάς με τις αρνητικές του κλίσεις, είναι ένα από τα καλύτερα κέντρα της Ευρώπης και προσφέρει μεγάλες συγκινήσεις στους λάτρεις του σπορ. ΑΕΡΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Πολλές πλαγιές (θέση Κόφινας στην Άμφισσα, Προφήτης Ηλίας στο Μαλανδρίνο, περιοχή Ιτέας-Δεσφίνας και άλλες), είναι ιδανικές για πτήση με αλεξίπτωτο. Γίνονται απογειώσεις προς όλες τις κατευθύνσεις του ανέμου. Για …

• Βουνό & Θάλασσα

  Φωκίδα: Βουνό και θάλασσα, παραλίες, γραφικές παραλίες, λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, φαράγγια, ορειβατικά καταφύγια, κ.α.

• Φωτογραφίες

  Φωκίδα: Φωτογραφίες και Εικόνες, φωτογραφίες μνημεία, φωτογραφίες αξιοθέατα, φωτογραφίες τοποθεσίες, κ.α.

• Πληροφορίες

  Φωκίδα: Ταξιδιωτικές πληροφορίες, δρομολόγια πλοίων, υπεραστικών λεωφορείων, αεροπλάνων, χρήσιμα τηλέφωνα, ακτοφυλακή, αστυνομικό τμήμα, δημαρχείο, ΚΕΠ, κ.α.