Πλησίον του οικισμού Μεγάλο Χωριό, στα Β. του νησιού της Τήλου, εντοπίζεται ο σημαντικότερος, πιθανότατα πρώιμος, δωρικός οικισμός με την ακρόπολη στην κορυφή (Κάστρο) και την πόλη του 4ου αι. π. Χ. στη Ν. πλαγιά του λόφου. Στο Κάστρο είχε διαμορφωθεί τειχισμένη ακρόπολη, όπου υπήρχε ο αρχαίος ναός
…»
Στα Λιβάδια, στον Kάστελλο, έναν παρακείμενο χαμηλό λόφο, έχουν εντοπιστεί προϊστορικά λείψανα και τμήμα τείχους Κλασικής ή Ελληνιστικής εποχής. Επίσης στα Λιβάδια, στο χώρο της νεότερης εκκλησίας του Aγίου Παντελεήμονα, ήταν χτισμένη παλαιοχριστιανική βασιλική, από την οποία είναι ορατά σήμερα
…»
Στην περιοχή της Mεσαριάς στο σπήλαιο Xαρκαδιό έχουν βρεθεί οστά νάνων μαμούθ που χρονολογούνται στο 7.000 π. X. Στο σπήλαιο βρέθηκαν περισσότερα από 15.000 οστά, προερχόμενα από 40 τουλάχιστον μαμούθ- νάνους Παράλληλα, η παλαιοντολογική ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε το 1971 στο σπήλαιο έφερε στο
…»
Λείψανα νεολιθικής κατοίκησης έχουν εντοπιστεί στο σπήλαιο Χαρκαδιό. Στην εποχή του Χαλκού (3η - 2η χιλιετία π. Χ.) διαπιστώνεται μινωική (Λάκκες, Γαρίπα) και στη συνέχεια μυκηναϊκή επίδραση (Κάστελλος) στο νησί. Κοντά στο Μεγάλο Χωριό, στα Β. του νησιού εντοπίζεται ο σημαντικότερος, πιθανότατα
…»
