Σύμφωνα με την παράδοση, τα παλαιότερα ονόματα του νησιού ήταν Υδρούσα, λόγω των άφθονων πηγών της, και Οφιούσα, από τα πολλά φίδια, τα οποία σύμφωνα με το μύθο απομάκρυνε ο θεός Ποσειδώνας. Το όνομα Τήνος μάλλον προέρχεται από τον ομώνυμο αρχηγό των θεωρουμένων πρώτων κατοίκων του νησιού, που ήταν Ίωνες από την Καρία της Μικράς Ασίας. Επίσης πιθανολογείται ότι το όνομά της προέρχεται από τη φοινικική λέξη "Τανόθ", που σημαίνει φίδι.
Η Τήνος κατοικούνταν από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο (3η χιλιετία π. Χ.), ενώ ο θολωτός τάφος της Αγίας Θέκλας (13ος-12ος αι. π. Χ.), στο ακρωτήριο του Αγίου Ιωάννη, υποδηλώνει την επιρροή του μυκηναϊκού πολιτισμού στο νησί.
Για τη μεταβατική ανάμεσα στα προϊστορικά και στα ιστορικά χρόνια περίοδο (11ος-8ος αι. π.Χ.) οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις στο λόφο του Ξώμπουργκου μαρτυρούν μια ακμάζουσα κοινωνία. Τον 6ο αι. π. Χ. η Τήνος ανήκει στους Ερετριείς και το 505 π.Χ. περνάει στα χέρια του τυράννου της Μήλου Αρισταγόρα. Οι Πέρσες υποχρεώνουν το νησί να συμπορευθεί μαζί τους κατά των Ελλήνων, αλλά ο Παναίτιος, ο αρχηγός της τηνιακής τριήρους, αυτομολεί και ενημερώνει τον ελληνικό στόλο στη Σαλαμίνα για τα σχέδια των Περσών. Λόγω της συμβολής των Τηνίων στη νίκη, περιλήφθηκε το όνομά τους στον κατάλογο των πόλεων που συμμετείχαν στον αγώνα κατά των Περσών στο δελφικό τρίποδα. Κατόπιν, οι Τήνιοι βοήθησαν και στη ναυμαχία των Πλαταιών (479 π.Χ.), με αποτέλεσμα να γραφεί το όνομά τους αυτή τη φορά και στο βάθρο του αγάλματος του Διός στην Ολυμπία.
Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας της Αθήνας (5ος αι. π. Χ.), η Τήνος συμμετέχει στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Στη συνέχεια, αποτελεί αντικείμενο έριδας των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και το 314 π. Χ. εντάσσεται στο Κοινό των Νησιωτών, του οποίου γίνεται έδρα στις αρχές του 2ου αι. π. Χ., εξελισσόμενη σε σημαντικό και δραστήριο πολιτιστικό κέντρο της Ελληνιστικής εποχής. Μετά την κατάληψη των Κυκλάδων από τους Ρωμαίους (146 π. Χ.), η Τήνος, όπως και τα περισσότερα νησιά του συμπλέγματος, παρήκμασε και χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας Ρωμαίων πολιτικών.

Για τα Πρωτοχριστιανικά και τα Βυζαντινά χρόνια δεν έχουμε επαρκή πληροφόρηση, εκτός από το ότι το νησί υφίστατο συχνά πειρατικές επιδρομές από Άραβες και Σαρακηνούς (6ος-8ος αι. μ.Χ.), ενώ δεν ανέπτυξε αξιοσημείωτη πολιτιστική δραστηριότητα. Από τον 9ο αιώνα κ.ε. υπάγεται μαζί με τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων στο διοικητικό θέμα του Αιγαίου. Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους (1204) και την ίδρυση του δουκάτου του Αιγαίου (1207), ο δόγης της Βενετίας, Ερρίκος Δάνδολος, εγκαινιάζοντας μια μακρά περίοδο ευημερίας και ανάδειξης του νησιού, το παραχωρεί στους ευγενείς αδελφούς Ανδρέα και Ιερεμία Γκίζι ως το 1390, οπότε περιέρχεται στη διοικητική δικαιοδοσία της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Η φραγκική διοίκηση παραχωρεί προνόμια στους Τηνίους και επιτρέπει την ανάπτυξη κοινοτικών θεσμών αυτοδιοίκησης, με αποτέλεσμα τη μετατροπή του νησιού σε ένα από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά κέντρα του λατινοκρατούμενου Αιγαίου. Την περίοδο αυτή εκλατινίζεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού, με συνέπεια τη δημιουργία και την άνθηση της Καθολικής Χριστιανικής Κοινότητας, που οδήγησε στην ίδρυση της Λατινικής Επισκοπής Τήνου και Μυκόνου. Είναι το μοναδικό νησί των Κυκλάδων, το οποίο, ακόμη και μετά την κατάληψη της Κρήτης (1669) από τους Οθωμανούς, παραμένει υπό βενετική κυριαρχία. Κατά τους πέντε αιώνες της φραγκικής κυριαρχίας, η Τήνος εξελίχθηκε στο πιο πυκνοκατοικημένο νησί των Κυκλάδων, λόγω της κεντρικής θέσης της. Οι Οθωμανοί, μετά την κατάληψη του νησιού το 1715, διατήρησαν τα προνόμια των Βενετών και δε διέκοψαν την ανοδική πορεία του νησιού. Κατά το ρωσο-οθωμανικό πόλεμο του 1768-1774 το νησί βρέθηκε υπό ρωσική κατοχή και το επαναστατικό πλήρωμα του Λάμπρου Κατσώνη διέθετε αρκετούς Τηνίους.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 η συμβολή της Τήνου σε διάφορες μάχες (Στύρα) και η αποστολή εκστρατευτικών σωμάτων υπήρξαν σημαντικές. Επίσης, η οικονομική ενίσχυση του αγώνα και κυρίως η χρήση του νησιού ως καταφύγιου προσφύγων συμπληρώνουν την εικόνα της προσφοράς της Τήνου. Η Τήνος, όπως και οι υπόλοιπες Κυκλάδες, εντάχθηκε στην επικράτεια του ελληνικού κράτους το 1830.
Το σημαντικότερο γεγονός στη νεότερη ιστορία του νησιού είναι ο περίφημος τορπιλισμός από ιταλικό υποβρύχιο του αγκυροβολημένου στο λιμάνι της Τήνου αντιτορπιλικού «Έλλη», στις 15 Αυγούστου 1940, γεγονός που αποτέλεσε τα προεόρτια του ελληνο-ιταλικού πολέμου του 1940-1941 και γι' αυτό μνημονεύεται κάθε χρόνο ταυτόχρονα με την εορτή της Παναγίας της Μεγαλόχαρης. Το 1941 η Τήνος αρχικά εντάχθηκε στην ιταλική διοίκηση στο πλαίσιο της κατοχής των ελληνικών εδαφών από τις Δυνάμεις του Άξονα. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943 το νησί γνώρισε τη γερμανική κατοχή ως την απελευθέρωσή του το 1944.
Κατά τα Μεταπολεμικά χρόνια η Τήνος επηρεάζεται από την πληθυσμιακή γιγάντωση των μεγάλων αστικών κέντρων, πλήττεται δημογραφικά και βρίσκεται στο περιθώριο. Σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει, καθώς το προσκύνημα της Μεγαλόχαρης και οι φυσικές ομορφιές του νησιού το έχουν μετατρέψει σε έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς.
Πηγή: ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ http://www2.egeonet.gr/