ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Το Πάσχα στην Αμοργό έχει ιδιαίτερο χρώμα, με όλες τις παλιές παραδόσεις που αναβιωνουν στα χωριά της. Το να περάσετε τις μέρες του Πάσχα στην Αμοργό είναι σίγουρα μια μοναδική και αξέχαστη εμπειρία.
Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά με το παραδοσιακό άσπρισμα των σπιτιών και των δρόμων που με φόντο τα ανθοστόλιστα λιβάδια εκπέμπουν την γιορτινή ατμόσφαιρα. Παραδοσιακοί φούρνοι με ξύλα ανάβουν και η κάθε νοικοκυρά ζυμώνει το ψωμί της και το στολίζει με κόκκινα αυγά. Τη Μεγάλη Παρασκευή το απόγευμα προσφέρονται ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά σε κατοίκους και επισκέπτες. Στη Λαγκάδα και στα Θολάρια, οι δρόμοι απ' όπου θα περάσει ο Επιτάφιος το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, στρώνονται με αγριολούλουδα και βότανα, που όταν πατηθούν, αναδύουν μια μεθυστική μυρωδιά. Το ίδιο βράδυ, κατά την περιφορά του Επιταφίου στα χωριά, οι γυναίκες, από τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών, ραίνουν τον κόσμο με κολόνιες και αρώματα.Το βράδυ της Ανάστασης, τα χωριά προσφέρουν ένα λαμπρό και υπέροχο θέαμα, φωτισμένα από τις αναρίθμητες φωτοβολίδες που σκορπίζουν στον ουρανό.
Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, όλοι οι νέοι μαζεύονται στα προαυλια των εκκλησιών και συμμετέχουν στα ομαδικά παιχνίδια, που διοργανώνονται ειδικά για την ημέρα αυτή (μπιζ, βαρελάκια, μακριά γαϊδούρα, μέλισσα, σχοινάκι).Το Πασχαλινό γεύμα περιλαμβάνει το παραδοσιακό γεμιστό κατσίκι, ψημένο σε φούρνο με ξύλα. Η μυρωδιά του φαγητού αναμιγνύεται με τα υπέροχα αρώματα της άνοιξης, κάνοντας το Πάσχα στην Αμοργό μια μοναδική ανοιξιάτικη εμπειρία, γεμάτη φυσική ομορφιά και φιλόξενους, χαμογελαστούς ανθρώπους.Η κορυφαία και πιο συγκινητική παράδοση του Πάσχα, είναι η περιφορά των εικόνων του Μοναστηριού σε όλο το νησί: Την Κυριακή της Λαμπρής, μια ομάδα από κάθε περιοχή του νησιού, πηγαίνει με τα πόδια στο μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας, απ' όπου παραλαμβάνει από ένα αντίγραφο της Εικόνας της Παναγίας. Μέχρι την Κυριακή του Θωμά, οι κάτοικοι της περιοχής, θα «γυρίσουν» πεζοί την εικόνα από χωριό σε χωριό, από ενορία σε ενορία και σε όσο το δυνατόν περισσότερες εκκλησίες, οπότε και πάλι με τα πόδια θα την επιστρέψουν στο Μοναστήρι.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ
Καθ'όλη τη διάρκεια του χρόνου, σε αρκετές από τις 365 εκκλησιές του νησιού, γίνονται πανηγύρια με συνεισφορές των ντόπιων. Ένα έθιμο που έχει παραμείνει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου, διατηρώντας τη πίστη και τις παραδόσεις του νησιού. Δίνεται, έτσι, η ευκαιρία στους επισκέπτες να δοκιμάσουν το παραδοσιακό φαγητό πατατάτο, ξυδάτο, ντόπιο κρασί και νόστιμο επτάζυμο ψωμί.Μεγάλα πανηγύρια γίνονται το Πάσχα, την Πεντηκοστή, την 8η Μαίου (του Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου), την 1η και 26η Ιουλίου, την 6η και 15η Αυγούστου, την 8η, 14η, 17η και 26η Σεπτεμβρίου, την 8η, 13η και 21η Νοεμβρίου, την 26η Δεκεμβρίου. Την 21η Νοεμβρίου, γιορτή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, προσφέρονται φρέσκο ψάρι και ντόπιο κρασί, ενώ τη Μεγάλη Εβδομάδα, γίνεται περιφορά της Ιερής Εικόνας της Παναγίας σε όλο το νησί.
Λίγο πιο πάνω απ' το χωριό Λαγκάδα, στην Αιγιάλη, βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας της Πανοχωριανής, που γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο. Διοργανώνεται μεγάλο πανηγύρι, με ζωντανή νησιώτικη μουσική, νόστιμο πατατάτο και άφθονο κρασί.Την ίδια γιορτινή ατμόσφαιρα συναντά κανείς και στις 26 Ιουλίου, στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου