Το μουσείο στεγάζεται σε παραδοσιακό αρχοντικό, το οποίο αποτελείται από μαγειρείον στέρνα και αυλή.
Τα εκθέματα καλύπτουν τη χρονική περίοδο από την προϊστορία ως τα Νεότερα χρόνια και ανήκαν αρχικά σε μικρές ιδιωτικές συλλογές που παραχωρήθηκαν για τον εμπλουτισμό του μουσείου.
Στην αυλή του μουσείου εκτίθενται αρχαίες επιγραφές, γλυπτά παλαιοχριστιανικής περιόδου καθώς και αμφορείς.
Στα εκθέματα του μουσείου συμπεριλαμβάνονται επιτύμβιες στήλες, αγγεία, λυχνάρια, νομίσματα από τη ρωμαϊκή περίοδο μέχρι και την ιπποτοκρατία.
Εξέχουσα θέση ανάμεσα στα εκθέματα έχουν αυτά της προϊστορικής περιόδου, καθώς φωτίζουν μια άγνωστη πτυχή της μακραίωνης ιστορίας του νησιού της Σύμης.
Επιπλέον, η συλλογή εμπλουτίζεται με χάρτες του νησιού διαφόρων ιστορικών περιόδων, φωτογραφικό υλικό με διάφορα αντιπροσωπευτικά δείγματα εκκλησιαστικής ζωγραφικής που εκτείνεται από την βυζαντινή περίοδο μέχρι την ιπποτοκρατία και τους μεταβυζαντινούς χρόνους καθώς και δείγματα μεταβυζαντινής ζωγραφικής.
Ξεχωριστές είναι οι φωτογραφίες που απεικονίζεται η παλαιοχριστιανική βασιλική που βρέθηκε στο Νημπορειό. Στο μουσείο εκτίθενται επίσης εικόνες της μεταβυζαντινής περιόδου.
Όλα τα εκθέματα του μουσείου συνοδεύονται από σαφείς υπομνηματικούς πίνακες.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου