Το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Αλάρκα (ή Αλάργα) ή Μακριά είναι το πιο σημαντικό προσκύνημα του νησιού της Χάλκης. Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στην Αποτομή της Κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου (29 Αυγούστου). Βρίσκεται στα δυτικά του νησιού, βορειοδυτικά του Εμπορειού και σε απόσταση 7 χλμ. περίπου, στο βουνό Αμαλή, σε υψόμετρο 386 μ.
Η μονή του Αϊ Γιάννη του Αλάρκα βρίσκεται σε εύφορη κοιλάδα και παλιά την φρόντιζαν οι γεωργοκτηνοτρόφοι της περιοχής. Η παράδοση πάντως έχει συνδέσει το μοναστήρι και με τους σφουγγαράδες του νησιού, που θεωρούσαν τον Άγιο προστάτη τους όταν βουτούσαν στις γύρω θάλασσες, ενώ οι δεσποτικές εικόνες του είναι δωρεές ανθρώπων που ασχολήθηκαν με την σπογγαλιεία. Στις δεσποτικές εικόνες του καθολικού ναού του μοναστηριού που είναι αφιερωμένος στην Αποτομή της Κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου και πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου, αναγράφονται τα ονόματα του «εκκινητή», εφοπλιστή δηλαδή της σπογγαλιευτικής μηχανής, Μιχαήλ Σάββα όπως και του πρώτου μηχανικού σπογγαλιευτικής μηχανής της Χάλκης, του Ανάργυρου Βαρδαβά. Μια από τις εικόνες φέρει ημερομηνία 1835 και τα γράμματα «ΙωΑΧΣΠΘ», αλλά πιθανόν το μοναστήρι να είχε κτιστεί πολύ παλαιότερα.
Στο πανηγύρι του Αγίου φρόντιζαν να παρευρεθούν και να γλεντήσουν οι σφουγγαράδες, καθώς βρίσκονταν στο νησί τέτοια εποχή.
Την παραμονή του πανηγυριού του Αγίου Ιωάννου του Αλάρκα, η μονή προσφέρει στους προσκυνητές αρνί από τα μαντριά της ψημένο στο φούρνο με πατάτες ή μακαρόνια καθώς και διάφορα ορεκτικά. Την άλλη μέρα προσφέρεται πρωινό με μέλι και νηστίσιμο γεύμα.
Στο προαύλιο του Άη Γιάννη του Αλάρκα γίνεται και το μεγάλο πανηγύρι της Παναγιάς Εννιαμερίτισας ή Εττριάς στις 23 Αυγούστου.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου