Η πρώτη οικοδομική φάση της ρωμαϊκής οικίας ή Casa Romana, όπως είναι περισσότερο γνωστή, τοποθετείται στους ελληνιστικούς χρόνους (δείγμα της ελληνιστικής τοιχοποιίας φαίνεται ακόμη στην εξωτερική βόρεια πλευρά του κτιρίου), ενώ η χρήση της -μετά από διάφορες επισκευές και αναδιαρρυθμίσεις- διήρκεσε τουλάχιστον μέχρι τον 3ο αι. μ.X. Το ασυνήθιστα μεγάλο μέγεθος και ο πλούσιος διάκοσμος οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το κτιριακό συγκρότημα ανήκε σε κάποιον πλούσιο Kώο αξιωματούχο.
H μορφή στην οποία σώζεται σήμερα το κτίριο χρονολογείται στους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους. H ρωμαϊκή οικία οργανώνεται γύρω από τρία αίθρια (εσωτερικές αυλές), εκ των οποίων τα δύο περιβάλλονται από εντυπωσιακά περιστύλια, διώροφες στοές με κίονες. Τα αίθρια διακοσμούν εξαιρετικά ψηφιδωτά δάπεδα. Η οικία αποτελείται από 36 δωμάτια. Απέναντι από την είσοδο βρέθηκε βάση αγάλματος ή στήλης με την επιγραφή «AΠAΛEΞIKAKOΣ» (=αυτός που διώχνει το κακό). Εκεί μάλλον υπήρχε άγαλμα ή ερμαϊκή στήλη αποτρεπτικής του κακού θεότητας που προστάτευε την οικία.
Η πρώτη αυλή διαθέτει δεξαμενή νερού και είναι κοσμημένη με ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση πάνθηρα που κατασπαράζει ελάφι. Γύρω από την αυλή ανοίγονται δωμάτια που κοσμούνται επίσης με ψηφιδωτά δάπεδα, ανάμεσά τους το ψηφιδωτό με παράσταση υποθαλάσσιου τοπίου (βυθού) (εκτίθεται στο αρχαιολογικό Μουσείο Κω), καθώς και τοιχογραφία με παράσταση ανδρός. Στο μεγάλο νότιο περιστύλιο που έχει μικρή δεξαμενή νερού στο κέντρο βλέπει ο ανδρώνας (κύριο δωμάτιο της οικίας) αλλά και άλλα δωμάτια στα οποία διακρίνονται ίχνη ορθομαρμάρωσης και ψηφιδωτά δάπεδα με γεωμετρικά κοσμήματα, παραστάσεις τίγρης, πάνθηρα κτλ. Στη βορειοδυτική γωνία του περιστυλίου, κοντά στη σκάλα που οδηγεί στον όροφο ήταν οι βοηθητικοί χώροι (μαγειρείο κ.ά.).
Ο ανδρώνας επικοινωνεί μέσω μιας θύρας στο δυτικό τοίχο του με μεγάλη αίθουσα συμποσίων (τρικλίνιο) με διακόσμηση από μαρμάρινες ψηφίδες στο δάπεδο και ορθομαρμάρωση στους τοίχους. Στη βόρεια πλευρά αυτής της αίθουσας ανοίγεται το τρίτο αίθριο του σπιτιού με δεξαμενή νερού και ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση Νηρηίδας πάνω σε ιππόκαμπο. H κεντρική παράσταση πλαισιώνεται από πάνθηρες και δελφίνια.
Όλα τα ψηφιδωτά που βρέθηκαν στην Casa Romana χρονολογούνται στον 3ο αι. μ. X.. Στο κτίριο επιπλέον βρέθηκαν αγάλματα Νυμφών, Αθηνάς κλπ., καθώς και το ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση θαλασσίου βυθού που είναι προγενέστερα και χρονολογούνται στο τέλος της ελληνιστικής εποχής.
Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
odysseus.culture.gr
