Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης (ΥΜΥ) βρίσκεται σε μια εξαιρετικού φυσικού κάλλους περιοχή, στο Κεφαλάρι του Αη-Γιάννη, λίγο έξω από τη Δημητσάνα. Πρόκειται για ένα σύνολο εγκαταστάσεων και υδροκίνητων μηχανισμών που αποκαταστάθηκαν με σκοπό τη μουσειακή αξιοποίηση και προβολή τους. Αποτελείται από νεροτριβή, αλευρόμυλο, βυρσοδεψείο, μπαρουτόμυλο, καθώς και την κατοικία του μυλωνά, την κατοικία του βυρσοδέψη και μια πρόχειρη εγκατάσταση για ρακοκάζανο.
Κάθε ένα από τα αποκαταστημένα κτίρια των παλιών παραδοσιακών εργαστηρίων έχει μια μόνιμη έκθεση με θεματικό περιεχόμενο σχετικό με το εργαστήριο στο οποίο στεγάζεται:
- Στο κτίριο του νερόμυλου-νεροτριβής υπάρχει πληροφοριακό υλικό και αντικείμενα τα οποία αφορούν στη λειτουργία και τη χρήση της νεροτριβής και του αλευρόμυλου, καθώς και τη διατροφή και την ένδυση στην προβιομηχανική κοινωνία.
- Στο κτίριο του βυρσοδεψείου παρουσιάζονται αναλυτικά όλες οι φάσεις και τα στάδια από την προβιομηχανική επεξεργασία των λεπτών δερμάτων, καθώς και ο εργαλειακός εξοπλισμός που χρησιμοποιούνταν.
- Στο κτίριο του μπαρουτόμυλου, όπου έχει αποκατασταθεί ο παλιός μηχανισμός παραγωγής μαύρης μπαρούτης με κοπάνια, υπάρχει μόνιμη έκθεση με πληροφοριακό υλικό για την ιστορία, την παραγωγή και την εμπορία της μπαρούτης στον ευρύτερο μεσογειακό και βαλκανικό χώρο (18ος - 20ός αι.).
Πληροφοριακό υλικό (κείμενα, σχέδια, χάρτες) στους υπαίθριους χώρους δίνει στοιχεία για τις άλλες μορφές χρήσης της υδάτινης ενέργειας.
Στην περιοχή, η έρευνα έχει εντοπίσει πάνω από 100 -ερειπωμένες σήμερα- υδροκίνητες εγκαταστάσεις, μάρτυρες της τεχνολογίας με την οποία οι παραδοσιακές κοινότητες της περιοχής κάλυπταν τις βασικές ανάγκες τους ήδη από τον 16ο αιώνα. Σκοπός του Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης είναι να διασώσει και να προβάλει αυτή την τεχνολογία, συμβάλλοντας συγχρόνως στην ανάδειξη της, μέχρι πρόσφατα εγκαταλειμμένης, περιοχής, με την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
