(Τηλ. 2310 830538)
Αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά αρχαιολογικά μουσεία της χώρας, με κυρίαρχα εκθέματα τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς της αρχαίας Μακεδονίας. Περιλαμβάνει πολλές και ενδιαφέρουσες συλλογές και μενονωμένα αντικείμενα από την προϊστορική περίοδο ως τη ρωμαϊκή εποχή. Τα εκθέματα προέρχονται από τη Μείζονα Περιοχή της Θεσσαλονίκης, τη Χαλκιδική και την Κεντρική Μακεδονία.
Στις κατάλληλα διαρρυθμισμένες αίθουσές του εκτίθενται:
-Προϊστορικά όστρακα και αγγεία, όπλα, οικιακά σκεύη, εργαλεία και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, από περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, όπου ανακαλύφθηκαν προϊστορικοί οικισμοί (Όλυνθος, Βεργίνα, Παραδημή Κομοτηνής κ.λ.π.)
-Ελληνιστικά και προρρωμαϊκά γλυπτά, κιονόκρανα, επιτύμβιες στήλες, επιγραφές και αρχιτεκτονικά μέλη κτηρίων.
-Ρωμαϊκά γλυπτά σε μεγάλη ποικιλία και αντίγραφα αρχαίων γλυπτών έργων, χάλκινα και πήλινα ειδώλια, ρωμαϊκά αγγεία, ψηφιδωτά δάπεδα εξαιρετικής τέχνης και τεχνικής, αρχιτεκτονικά μέλη από δημόσια κτήρια και ναούς (ανάμεσα τους μαρμάρινο τόξο από το Ανάκτορο του Γαλερίου της Θεσσαλονίκης με ανάγλυφη παράσταση του Γαλέριου και της Θεσσαλονίκης (ή Τύχης) προσωποποιημένης κ.λ.π.)
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα θαυμάσιας τέχνης πρόσφατα ευρήματα της Σίνδου, αναγόμενα στον 5 ο και στον 4 ο π.Χ. αιώνα (χρυσά κοσμήματα, χάλκινα σκεύη, εργαλεία, όπλα κ.λ.π.), καθώς και τα γνωστά ευρήματα από ανασκαφές στο Δερβένι Θεσσαλονίκης (μεταξύ τους ο θαυμάσιος ορειχάλκινος κρατήρας του Δερβενίου, αναγόμενος περί το 330 π.Χ., καθώς και ο μοναδικός πάπυρος που ανακαλύφθηκε στον ελλαδικό χώρο). Τα πλέον σημαντικά εκθέματα είναι ασφαλώς οι θησαυροί των βασιλικών τάφων της Βεργίνας, που εκτίθενται σε ειδική αίθουσα και αποδεικνύουν τον υψηλό βαθμό ανάπτυξης της τέχνης (και ιδιαίτερα της μεταλλοτεχνίας) στην περιοχή της Μακεδονίας. Ανάμεσά τους η περίφημη χρυσή λάρνακα, το χρυσό στεφάνι, η χρυσελεφάντινη ασπίδα του Φιλίππου, ο μοναδικός σιδερένιος μακεδονικός θώρακας, το μακεδονικό κράνος, πορτραίτα επιφανών Μακεδόνων σε ελεφαντοστούν, το μοναδικό χρυσοποίκιλτο ύφασμα πορφυρού χρώματος κ.ά.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου