Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων βρίσκεται στο κέντρο της πόλεως των Ιωαννίνων και σε περίοπτη θέση στον επονομαζόμενο λόφο Λιθαρίτσια . Το μουσείο οικοδομήθηκε τη δεκαετία του 1960 (1963-1966) σύμφωνα με την αρχιτεκτονική μελέτη του επιφανούς Έλληνα αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Οι συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων εκτίθενται σε επτά αίθουσες, στον κεντρικό διάδρομο και τρία αίθρια.
Τα εκθέματα καλύπτουν μια μεγάλη χρονική περίοδο, που εκτείνεται από την πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στην Ήπειρο, κατά την Κατώτερη Παλαιολιθική εποχή πριν από 250.000 χρόνια, έως και το τέλος της όψιμης αρχαιότητας κατά τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους (3ος αι. μ. Χ.). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ευρήματα από το ιερό της Δωδώνης τα οποία εκτίθενται σε μια αίθουσα αφιερωμένη αποκλειστικά σε ένα από τα σπουδαιότερα ιερά και μαντεία του Ελληνικού κόσμου. Η πολύπλευρη εκθεσιακή παρουσίαση στοχεύει να φωτίσει διάφορες όψεις του ιδιωτικού και δημόσιου βίου των Ηπειρωτών κατά την αρχαιότητα. Πιο συγκεκριμένα οι θεματικές ενότητες είναι κατανεμημένες στους εκθεσιακούς χώρους ως εξής:
Στον κεντρικό διάδρομο, έχει δημιουργηθεί μια γραφιστικά αποδοσμένη περιδιάβαση στον ιστορικό χρόνο, ένα χρονολόγιο στο οποίο αποτυπώνονται τα κυριότερα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στην Ήπειρο τα οποία αντιπαραβάλλονται με γεγονότα και σταθμούς στην ιστορία του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου. Στον κατατοπιστικό αυτό πίνακα σημειώνονται και οι σημαντικότερες αρχαιολογικές θέσεις της Ηπείρου.
Αίθουσα 1 : Προϊστορική Ήπειρος Αίθουσα 2 : Πολιτική και διοικητική οργάνωση της Ηπείρου Αίθουσα 3 : Αιακίδες, οι βασιλείς των Μολοσσών Αίθουσα 4 : Ο καθημερινός βίος των Ηπειρωτών Αίθουσα 5 : Η Αρχαιολογία του Θανάτου Αίθουσα 6 : Η Ήπειρος στη ρωμαϊκή εποχή Αίθουσα 7 : Το ιερό της Δωδώνης
Ειδικότερα: Οι αίθουσες Α,Β,Γ, περιέχουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα Παλαιολιθικών χρόνων όπως από το Ασπροχάλικο, την Καστρίτσα και το Κοκκινόπηλο. Ευρήματα από τη Δωδώνη, το νεκρομαντείο του Αχέροντα ποταμού, τη Βίτσα Ζαγορίου, το Βοτονόσι, την Καταμάχη, τη Στεφάνη, τη Δουρούτη, το Πωγώνι, το Μιχαλίτσι Πρεβέζης, και από άλλες περιοχές της Ηπείρου. Αξιόλογη είναι και η συλλογή νομισμάτων από την Ήπειρο, διαφόρων χρονικών περιόδων. Η αίθουσα Δ είναι αφιερωμένη σε αντικείμενα Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής λαϊκής τέχνης (μικροτεχνία, αργυροχοΐα, όπλα κλπ.).
Τεμάχια και επιγραφές από αρχαιολογικούς χώρους εκτίθενται στα δυο αίθρια. Η τελευταία αίθουσα φιλοξενεί έργα ελλήνων καλλιτεχνών. Περιοδικές εκθέσεις και οργανώσεις διαλέξεων φιλοξενούνται επίσης από το μουσείο που λειτουργεί και ως πινακοθήκη.
Από τα πιο σημαντικά εκθέματα του μουσείου είναι τα παρακάτω : Το λίθινο αμφίπλευρο (πέλεκυς) που βρέθηκε στο Κοκκινόπηλο Πρεβέζης Κανθαρόσχημος σκύφος από τάφο της Μερόπης Πωγωνίου (11ος - 12ος αιώνας) Χάλκινη ραμφόστομη πρόχους, από νεκροταφείο Βίτσας Ζαγορίου, 540 - 520 π. X. Χρυσό δακτυλίδι, επάργυρο, του 5ου π. Χ. αιώνα Μαρμάρινο επιτύμβιο άγαλμα του 4ου π. Χ. αιώνα Χάλκινο σφυρήλατο κράνος του 4ου π. Χ. αιώνα Χάλκινο άγαλμα αγοριού Πήλινη φιάλη από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα (3ος π. Χ. αιώνας) Επιτύμβια στήλη ενεπίγραφη (βρέθηκε στα Πλαίσια Ιωαννίνων), αρχές του 2ου π. Χ. αιώνα Μαρμάρινη σαρκοφάγος (βρέθηκε στο Λαδοχώρι Θεσπρωτίας), του 2ου μ. Χ. αιώνα Μπορείτε, για περισσότερες πληροφορίες να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα www.amio.gr η οποία αφορά την προβολή των συλλογών και των δραστηριοτήτων του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων. Τηλ.: 26510 33357
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
