Η Μονή Έλωνας είναι ένα από τα ομορφότερα και τα πιο ξακουστά μοναστήρια της Αρκαδίας. Βρίσκεται στο δρόμο για τον Κοσμά και απέχει 14 χλμ από το Λεωνίδιο ενώ η απόσταση από την Τρίπολη είναι 107 χλμ.
Χτισμένη στο φαράγγι του Δαφνώνα σε μια εξαιρετικού κάλλους τοποθεσία της σκαρφαλωμένη σε ένα κάθετο και επιβλητικό κοκκινόβραχο, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη δίνοντας την εντύπωση ότι αιωρείται στο χάος. Η θέση της προσφέρει εξαιρετική θέα στη γύρω περιοχή.
Η μονή ιδρύθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα. Το καθολικό της είναι κτισμένο το 1809. Το πέτρινο καμπαναριό κατασκευάστηκε το 1831. Πιστεύεται, ότι η εικόνα της "Παναγίας της Ελώνας" που φυλάσσεται εκεί, είναι έργο του Αποστόλου Λουκά (μια από τις 70 εικόνες που η παράδοση λέει ότι ζωγράφισε). Η εικόνα της Παναγίας θεωρείται θαυματουργή από τους προσκυνητές και είναι ολόκληρη καλυμμένη με ασήμι. Το καθολικό κοσμείται με ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο ενώ φυλάσσονται άγια λείψανα, ευαγγέλια, ιερά κειμήλια και πολλά αφιερώματα. Το τέμπλο είναι αχρονολόγητο και χαρακτηρίζεται από λεπτή εργασία και φαντασία. Στα θωράκιά του υπάρχουν σκαλιστές παραστάσεις. Γύρω-γύρω βρίσκονται παλαιά και καλοβαλμένα κτίσματα. Σήμερα είναι γυναικεία μονή.
Κατά την Τουρκοκρατία η μονή λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε πολλές φορές. Από το 1875 και μετά γνώρισε άνθηση πρωτόγνωρη με τη συμβολή των Λεωνιδιωτών, Σπετσιωτών και Υδραίων. Στην επανάσταση του ΄21 έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η μονή γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο και τα εννιάμερα της Παναγίας. Συγκεντρώνει τότε πολλούς προσκυνητές όλη την Ελλάδα, ιδιαιτέρως από την Κυνουρία, τη Λακωνία και τις Σπέτσες.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
