Η Μονή Αιμυαλών βρίσκεται στο ειδυλλιακό φαράγγι του Λούσιου μέσα σε ένα εντυπωσιακό τοπίο, με νερά και δένδρα ενώ απέχει 3 χλμ. από τη Δημητσάνα και 68 χλμ από την Τρίπολη.
Στη μονή μπορείτε να φτάσετε παίρνοντας τον κατηφορικό δρόμο που ξεκινά από τον ασφαλτόδρομο που ενώνει τη Δημητσάνα και τη και τη Στεμνίτσα. Πρόσβαση υπάρχει επίσης και από αγροτικό δρόμο που ξεκινά από το Κεφαλάρι του Αϊ - Γιάννη.
Είναι κτισμένη στη ρίζα ενός μεγάλου βράχου και φαντάζει σχεδόν μετέωρη, χωμένη σε μια κοιλότητα της χαράδρας του χειμάρρου Ίσβορα.
Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στο Γενέσιον της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή η οποία σώζεται, η Μονή οικοδομήθηκε το 1600, πιθανόν επάνω στα ερείπια άλλης προγενέστερης μονής που προϋπήρχε κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Το καθολικό της μονής και η αγιογράφησή του έγιναν το 1608, από τους Ναυπλιώτες αδελφούς Δημήτριο και Γεώργιον Μόσχου, με έξοδα των κτητόρων της μονής Γρηγορίου ιερομόναχου Κοντογιάννη και της αδελφής του μοναχής Ευπραξίας. Οι τοιχογραφίες του καθολικού χαρακτηρίζονται από τη βυζαντινή παραδοσιακή τεχνοτροπία και την ιεροπρέπεια και αυστηρή γεωμετρικότητα των όγκων στην παράσταση των μορφών. Αρχικά η Μονή είχε τη μορφή ασκητηρίου με λίγα κελιά σφηνωμένα μέσα σε σπήλαιο.
Το μοναστήρι αναπτύχθηκε γρήγορα, δεχόμενο πολλές δωρεές και αφιερώματα, και το 1635 αριθμούσε τριάντα πέντε μοναχούς. Μάλιστα, το 1622, όπως αναφέρεται σε σιγίλλιο του Πατριαρχού Ιερεμία, μετετράπη σε σταυροπηγιακό από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ήταν εξαίρετο πνευματικό κέντρο, προσκύνημα των χριστιανών της περιοχής, ιδίως της Δημητσάνας και του Ζυγοβιστίου και βοήθησε σημαντικά τους αγωνιζόμενους Έλληνες στον αγώνα του 1821 με τρόφιμα, χρήματα, φιλοξενία κυνηγημένων, συμμετοχή μοναχών στις μάχες και παροχή δανείου 750 γροσίων. Το μοναστήρι εξακολούθησε να λειτουργεί και μετά την απελευθέρωση και είχε αρκετούς μοναχούς. Στη συνέχεια, τα κτήματά του απαλλοτριώθηκαν και δόθηκαν σε ακτήμονες. Με την πάροδο του χρόνου άρχισε να παρακμάζει. Το 1925 διαλύθηκε και προσαρτήθηκε στη Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας στην υπάγεται μέχρι σήμερα. Λιγοστοί μοναχοί προερχόμενοι από τη μονή Τιμίου Προδρόμου την κατοικούν και την φροντίζουν.
Η μονή διαθέτει επίσης ξενώνες στους οποίους ο επισκέπτης μπορεί να διανυκτερεύσει.
Λίγο πρίν το μοναστήρι, και στα δεξιά του δρόμου που οδηγεί σε αυτό, βρίσκεται ο Ληνός των Κολοκοτρωναίων, μικρό κτίσμα αναπαλαιωμένο. Εκεί κατέφυγε ο αδερφός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο Γιωργάκης, επικεφαλής λίγων παλικαριών ύστερα από την προδοσία ενός καλόγερου στον εχθρό. Οι Έλληνες προέβαλαν ηρωϊκή αντίσταση κατά των πολυάριθμων Τούρκων, που είχαν περικυκλώσει το ληνό (= το πατητήρι). Όταν οι πολιορκητές έβαλαν φωτιά στο κτίριο, οι αμυνόμενοι επεχείρησαν ηρωική έξοδο με τα σπαθιά στα χέρια και σκοτώθηκαν όλοι.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου