Στους πρόποδες της οροσειράς Ατταβύρου, κοντά στο χωριό Λαέρμων και σε υψόμετρο 380 μ. δεσπόζει η ανδρική Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (Αρταμίτη). Λέγεται ότι πήρε το όνομα της από το βουνό «Αρταμίτιον» Ατταβύρου. Στη θέση αυτή υπάρχει Ιερό αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη (4ος - 3ος π.χ.). Η Μονή χτίσθηκε τον 9ο μ.χ. αι. στη θέση προγενέστερου ναού και ήταν ονομαστή για την εξαιρετική Βιβλιοθήκη της, τα ιερά κειμήλια και τη μεγάλη περιουσία που διέθετε. Το μοναστήρι λεηλατήθηκε αλλεπάλληλες φορές, η Βιβλιοθήκη καταστράφηκε και τέλος την εποχή της Τουρκοκρατίας ερημώθηκε. Σημαντικότερη λεηλασία υπέστη από τον Ανδρόνικο Παλαιολόγο στα μέσα του 13ου αι.. Όπως προκύπτει από τους Πατριαρχικούς Κώδικες, υπήρξε μετόχι της Βασιλικής και Πατριαρχικής Μονής της Πάτμου. Στη Μονή διακρίνονται σήμερα ο μονόκλιτος, καμαροσκέπαστος ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (1859), κελιά (1862), ξενώνες, νερόμυλοι, ελαιοτριβείο και διάφοροι βοηθητικοί χώροι που ανοικοδομήθηκαν από τον ηγούμενο Κύριλλο τον Λίνδιο τον 19ο αιώνα. Ο ναός φέρει περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο (1870) με πρόσφατες αγιογραφίες ενώ στην οροφή αναπαριστάται ο έναστρος ουρανός. Εορτάζει στις 8 Μαΐου και στις 26 Σεπτεμβρίου.
Συντάκτης: Νίκη Καλοπαίδη