Τα έθιμα που επικρατούν στον Πόρο και γενικά στην περιοχή της Τροιζηνίας, είναι πολλά και αναφέρονται στα Χριστούγεννα, στην Πρωτοχρονιά, στις Απόκριες και στο Πάσχα.
ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
έχουμε το σφάξιμο του χοιρινού, όπου οι νοικοκυρές το μαγείρευαν με σέλινο και άλλες το έψηναν στη σούβλα. Επίσης έχουμε τα χριστόψωμα, τα κουλούρια και τα αμυγδαλωτά. Την παραμονή, τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα και αντί για τρίγωνα είχαν τα «καταβρεχτήρια». Στην αρχή δεν «στόλιζαν» δέντρο, αλλά κάθε λογής πλεούμενο με φανάρια. Γι αυτό σήμερα και διατηρείται το έθιμο να στολίζουν με καραβάκια την παραλία. Μετά το 1868 που ήρθαν και Κρήτες πρόσφυγες στον Πόρο, στις λιχουδιές προστέθηκαν και τα «σκαλτσούνια». Την Πρωτοχρονιά, εκτός από τα κάλαντα, τη βασιλόπιτα, το φλουρί, τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες, απαραίτητο ήταν το «ποδαρικό», που όλοι ήθελαν να τους κάνει ένα μικρό παιδί, που ήταν άδολο και αγνό. Εκείνο έπρεπε να πάει με ένα ρόδι που το έσπαγε, για να είναι το σπίτι γεμάτο και οι νοικοκυραίοι του έδιναν γλυκά και χρήματα. Την Πρωτοχρονιά έπαιζαν τυχερά παιχνίδια με προτιμότερα το «κορώνα-γράμματα» ή τα «μονά-ζυγά». Αργότερα ήρθαν και τα χαρτιά που είχαν εικόνες τις μορφές των ηρώων. Τα παλιά τα χρόνια έδιναν μεγάλη σημασία στο διωγμό των Καλικατζάρων, που για ένα δωδεκαήμερο, όπως πίστευαν Χριστούγεννα-Πρωτοχρονιά και Φώτα, ταλαιπωρούσαν όχι μόνο τους ανθρώπους αλλά και τα ζωντανά τους. Έτσι μετά τον αγιασμό των υδάτων, έπαιρναν αγιασμό και ράντιζαν κάθε γωνιά στα σπίτια τους, τους ανθρώπους αλλά και τα ζώα, ενώ τα παιδιά τραγουδούσαν σαν δήθεν Καλικάτζαροι: «Φεύγετε να φύγουμε, κι έφτασε ο τρουλόπαππας με την αγιαστούρα του και με την βρεχτούρα του». Την παραμονή των Φώτων ψάλλονταν τα σχετικά κάλαντα.
ΑΠΟΚΡΙΕΣ:
Οι απόκριες γιορτάζονταν στον Πόρο από πολύ παλιά και οι μασκαράδες είχαν πάντα τον πρώτο λόγο. Όταν άνοιγε το Τριώδιο, ντύνονταν με παρδαλά ρούχα, φόραγαν αυτοσχέδιες μάσκες και έβγαιναν στους δρόμους κατά ομάδες. Κατά ομάδες τραγουδώντας αποκριάτικα τραγούδια. Ποτέ όμως δεν οργανώθηκε καρνάβαλος, παρά μόνο μερικές φορές κάποια γαϊτανάκια. Πολλοί Χιώτες, Σμυρνιοί και γενικά Μικρασιάτες «έφεραν» τους «κουδουνάτους» που ήταν μασκαράδες με κουδούνια. Πολλοί Μωραϊτες, συνήθιζαν να μουτζουρώνονται με καπνιά από το τζάκι. Την Τσικνοπέμπτη «τσίκνιζαν» το ψητό κρέας για να μυρίσει στη γειτονιά, γιορτάζοντας την «κρεατινή» Αποκριά και μετά την «Τυρινή», οι νέοι έκλεβαν ένα μακαρόνι και το έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι τους για να ονειρευτούν ποια θα πάρουν. Εκείνες τις ημέρες οι νέοι έφτιαχναν και αερόστατα. Ένα ελαφρύ στεφάνι, ένα λεπτό χρωματιστό χαρτί και ένα στουπί ποτισμένο με πετρέλαιο μέσα σε ένα τενεκεδάκι και ήταν έτοιμα. Τα άφηναν να πάνε ψηλά και συναγωνίζονταν ο ένας τον άλλον ποιος θα κάνει το μεγαλύτερο και ποιο θα πάει ψηλότερα. Τα Κούλουμα της Καθαρής Δευτέρας είναι παλιό έθιμο. Το πέταγμα των χαρταετών άρχισε να προβάλει δειλά - δειλά μετά το 1850. Οι «αετοί» ήταν αυτοσχέδιοι και κυρίως «σαΐτες». Ένα έθιμο που τηρούσαν όσοι Υδραίοι έμεναν στην περιοχή του Πόρου ήταν το «ξάρτυσμα», το καθάρισμα των μαγειρικών σκευών από τα λίπη. Η Καθαρή Δευτέρα, λεγόταν τότε Σκυλοδευτέρα, γιατί έριχναν τα υπολείμματα των φαγητών στα σκυλιά. Το Μάρτιο είχαν το «Μαρτογάϊτανο», έναν ασπροκόκκινο βραχιόλι από κλωστές που φοριόταν στο αριστερό χέρι από πολύ παλιά για να μην τους κάψει ο ήλιος.
ΠΑΣΧΑ:
Των Βαΐων τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα την παραμονή του Λαζάρου, ενώ την Κυριακή τρώγανε ψάρια και μοιράζανε από τις εκκλησίες κλαδιά από βάγια και λουλούδια. Σχετικά με τα έθιμα του Πάσχα τα παιδιά έβγαιναν να πουν τα κάλαντα το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, στη συνέχεια το στόλισμα του Επιταφίου, η Περιφορά, τα κόκκινα αυγά, η Ανάσταση και το ψήσιμο του οβελία. Από παλιά μέχρι και σήμερα, οι επιτάφιοι των τριών ενοριών, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Κωνσταντίνου, της Ευαγγελιστρίας και του Προγυμναστηρίου, συναντιούνται στην κεντρική πλατεία, στο λιμάνι, ψάλλοντας «Αι γενεαί πάσαι…». Άλλο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής ήταν το κρέμασμα και το κάψιμο του Ιούδα.
Πηγή στα Πολιτιστικά: Η Λαογραφία όπως εμφανίζεται από το δημοσιογράφο Βασίλη Κουτουζή στο βιβλίο του για τον Πόρο

Πηγή: Δήμος Πόρου
http://www.poros.com.gr/