Στο Γέρακα, στις ανατολικές ακτές της Λακωνίας, σε ύψωμα πάνω από το λιμάνι, σώζονται σε μεγάλο ύψος τα τείχη της αρχαίας πόλης και της ακρόπολης του Zάρακα.
Η χρήση του χώρου ως οχυρώματος είναι συνεχής και φτάνει μέχρι και τους βυζαντινούς χρόνους όπως μαρτυρούν τα ερειπιώδη λείψανα που διασώζονται.
H είσοδος στην ακρόπολη γίνεται μέσα από μια αρκετά καλοδιατηρημένη πύλη, άριστο δείγμα της οχυρωματικής τεχνικής των ελληνιστικών χρόνων. Λείψανα των ρωμαϊκών χρόνων είναι επίσης ορατά σε μεγάλο ύψος στον χώρο ανάμεσα στα δύο αμυντικά τείχη.
H γραμμή του εξωτερικού οχυρωματικού περιβόλου σώζεται στη βόρεια και τη δυτική πλευρά του αρχαιολογικού χώρου. Την άμυνα του τείχους ενίσχυαν τουλάχιστον οκτώ, ορθογώνιοι ή τετράγωνοι στην κάτοψη, πύργοι ενώ σε ορισμένα σημεία είναι ορατά ίχνη επισκευών των μεταγενέστερων χρόνων. Στην ανατολική πλευρά του χώρου που ορίζεται από τον εξωτερικό οχυρωματικό περίβολο είχε κτιστεί η ακρόπολη. Το ύστατο αυτό καταφύγιο σε στιγμές μεγάλου κινδύνου, αλλά και πιθανός τόπος διαβίωσης της φρουράς, είχε περιβληθεί από τη βόρεια και τη δυτική πλευρά με τείχος κτισμένο με ακανόνιστο πολυγωνικό τρόπο ενώ η ανατολική απόκρημνη πλαγιά, προφύλασσε με φυσικό τρόπο την ακρόπολη.
H είσοδος στο εσωτερικό της ακρόπολης γινόταν από μια εντυπωσιακή σωζόμενη ισχυρή πύλη στη βορειοδυτική γωνία του τείχους της, η άμυνα της οποίας ενισχυόταν με ένα συμπαγή, κυκλικό στην κάτοψη, πύργο. H δίοδος της εισόδου, που μπορεί να χρονολογηθεί στα χρόνια μετά το 272 π. X., έχει τη μορφή στενού διαδρόμου, πλάτους 1 μ., που προχωρεί προς τα βόρεια και στη συνέχεια κάμπτεται προς τα ανατολικά. H στενή αυτή δίοδος, πρέπει να φρασσόταν σε περιπτώσεις κινδύνου με ξύλινες, μη μόνιμες θύρες σε δύο σημεία. Σε περίπτωση επίθεσης, ακόμα και αν η πρώτη θύρα παραβιαζόταν, οι εχθροί συναντούσαν μια δεύτερη θύρα μέσα στο στενό διάδρομο και μέσα σε απόλυτο σκοτάδι.
Κατά την εποχή του περιηγητή Παυσανία το 2ο αι. μ. X. το μόνο σημαντικό κτίσμα στην περιοχή του Zάρακα ήταν ένας ναός του Απόλλωνα με το λατρευτικό άγαλμα στον τύπο του Απόλλωνα κιθαρωδού. Τα λείψανα του ναού αυτού δεν έχουν εντοπιστεί.
Λείψανα μεταγενέστερων κτηρίων είναι ορατά σήμερα στον εντός των τειχών, χώρο. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι ένα καμαροσκεπές κτήριο των ρωμαϊκών χρόνων, οι τοίχοι του οποίου είναι κτισμένοι με μεικτή τεχνική και σώζονται σε μεγάλο ύψος. Το είδος του κτηρίου και η ακριβής χρονολόγησή του δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί αφού στο χώρο δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη ανασκαφική έρευνα. Στο χώρο της ακρόπολης είναι επίσης ορατά τα λείψανα τρίκλιτης βασιλικής που οικοδομήθηκε κατά τα χριστιανικά χρόνια και η οποία επίσης δεν έχει ερευνηθεί ανασκαφικά.
O επισκέπτης του εύκολα προσβάσιμου από τα δυτικά, υψώματος όπου διατηρούνται τα λείψανα του Zάρακα, εντυπωσιάζεται αμέσως από τη διατήρηση των οχυρωματικών έργων της ελληνιστικής εποχής που είχαν σκοπό την προστασία της πόλης. Tα ορατά λείψανα των μεταγενέστερων χρόνων υποδηλώνουν τη χρήση του χώρου κατά τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή εποχή.
Πηγή: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
odysseus.culture.gr