Αξίζει τον κόπο να περιπλανηθείτε στα στενά γραφικά δρομάκια του Χωριού, αλλά η ίδια η διαδρομή θα σας αποζημιώσει μια και θα σας δοθεί η ευκαιρία να θαυμάσετε τα όμορφα αρχοντικά της Άνω Σύμης.
Στη δυτική πλευρά του Χωριού, στο ψηλότερο σημείο ορθώνεται το Κάστρο, χτισμένο πάνω στην αρχαία ακρόπολη. Στην ακρόπολη έχουν βρεθεί ίχνη από πελασγικά τείχη, καθώς και κεραμικά Μυκηναϊκής εποχής. Επίσης, σώζονται πολλά οικόσημα από την εποχή των Ιωαννιτών Ιπποτών. Όλες οι φάσεις της ιστορίας του νησιού συναντιούνται στο Κάστρο. Στην κορυφή του ξεχωρίζει η εκκλησία της Μεγάλης Παναγιάς ή της Κυράς, όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι.
Στη θέση Κάστρο σώζονται δύο οχυρωματικοί περίβολοι ιστορικών χρόνων.
Σε διάφορες θέσεις (πόλη Σύμη, Πέδι, Πανορμίτης) λείψανα ή ίχνη παλαιοχριστιανικών κτιρίων. Στο Νημπορειό, ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής (στη θέση των παρεκκλησίων Παναγία και Αγία Κάρα). Μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη σε δεύτερη χρήση σε εκκλησάκια της περιοχής. Σώζονται σπαράγματα ψηφιδωτών, όπου και παράσταση καμηλιέρη.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
