( Βελεστίνο / Φεραί )
Αναφέρεται στην Ιλιάδα. Η αρχαία πόλη βρίσκεται εν μέρει κάτω από την κωμόπολη Βελεστίνο. Η περιοχή της κατοικούνταν από την ύστερη νεολιθική εποχή έως και τους ρωμαϊκούς χρόνους (1 ος αι. μ.Χ.). Εκταταμένη προϊστορική κατοίκηση στους λόφους και τις μαγούλες της περιοχής. Σημαντικότερες οι μαγούλες Βισβίκη, Αγροκηπίου και Μπακάλη, όπου εντοπίστηκαν εγκαταστάσεις των νεολιθικών χρόνων και της εποχής του Χαλκού. Από τα μνημεία της επισκέψιμα είναι: τα ερείπια του δωρικού ναού του Θαυλίου Διός (γύρω στο 300 π.Χ.), η Υπέρεια Κρήνη στο κέντρο της πόλης, καθώς και ελληνιστικό κτίριο με δωρική στοά στην περιοχή της αρχαίας αγοράς (βορειοανατολικό τμήμα της πόλης). Τμήματα της κλασικής οχύρωσης (5 ος και 4 ος αι. π.Χ.) σώζονται αρκετά καλά στην ακρόπολη (Μαγούλα Μπακάλη όπου και η θέση του προϊστορικού οικισμού), στο λόφο της Παναγίας και στο Καστράκι. Έχουν ανασκαφεί επίσης εκτεταμένα γεωμετρικά νεκροταφεία (10 ος - 8 ος αι. π.Χ.), κλασικά και ελληνιστικά σπίτια με χαλικόστρωτους δρόμους ανάμεσα τους και κεραμικά εργαστήρια (κυρίως 2 ος - 1 ος αι. π.Χ.).
Στο χώρο του αρχαίου ναού των Φερών βρέθηκαν παλαιοχριστιανικοί τάφοι και ερείπια που πιθανότατα ανήκουν σε παλαιοχριστιανική βασιλική.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου