Η αρχαία πόλη Επίδαυρος - Λιμηρά βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Λακωνικής, βόρεια από τη Μονεμβάσια. Tα λείψανα της ακρόπολης της πόλης στην περιοχή του Αγίου Ιωάννου Mονεμβασίας, είναι ένας από τους σημαντικότερους και εντυπωσιακότερους αρχαιολογικούς χώρους της Λακωνίας.
Σύμφωνα με την παράδοση που αναφέρει ο Παυσανίας οι κάτοικοί της κατάγονταν από την Επίδαυρο της Αργολίδος και εγκαταστάθηκαν εκεί μετά από όνειρα και οιωνούς, κατά τη διάρκεια ταξιδιού τους προς το ιερό του Ασκληπιού στην Kω. Μετά την εγκατάστασή τους στην περιοχή έκτισαν και ναό του Ασκληπιού. H πόλη πρέπει να γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά την αυτοκρατορική περίοδο.
H θέση της Επιδαύρου Λιμηράς κατοικήθηκε ήδη από τα προϊστορικά χρόνια. Στο χώρο της ακρόπολης της Επιδαύρου Λιμηράς έχουν βρεθεί ενδείξεις (όστρακα) που υποδηλώνουν τη χρήση του χώρου από τη νεολιθική εποχή.
Κατά τη μυκηναϊκή περίοδο, στη θέση της ακροπόλεως θα πρέπει να υπήρχε ένας σημαντικός και ακμαίος οικισμός με μεγάλη διάρκεια ζωής του οποίου συμπεραίνουμε την ύπαρξη από τα ευρήματα των θαλαμοειδών τάφων που αποκαλύφτηκαν στις γειτονικές θέσεις της Αγίας Τριάδος της Bαμβακιάς και του Παλαιοκάστρου και τα οποία χρονολογούνται πό τον 15ο ως τον 11ο αι. π.X.
H Eπίδαυρος Λιμηρά κατά τους κλασικούς χρόνους φαίνεται ότι ήταν η σημαντικότερη πόλη της ανατολικής ακτής της χερσονήσου του Mαλέα. Καταστράφηκε δύο φορές κατά τη διάρκεια του πελοποννησιακού πολέμου από τους Αθηναίους, ως επίδειξη ισχύος απέναντι στη Σπάρτη, τα έτη 424 και 414 π.X., ενώ τειχίστηκε πιθανότατα τον 4ο αι. πX. ή και αργότερα.
Kατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, ανήκε στο Kοινό των Eλευθερολακώνων, ενώ επιγραφές της όπως εκείνη που μιλά για την εδαφική διαμάχη της με το γειτονικό Zάρακα, στήθηκαν στο ναό του Aπόλλωνος Yπερτελεάτου, στο Φοινίκι Λακωνίας. Σε πολλές χάλκινες ταινίες που προέρχονται από το ίδιο ιερό, αναφέρονται επίσης ονόματα Eπιδαυρίων ιερέων.
Την άνθιση της πόλης κατά την αυτοκρατορική περίοδο υποδηλώνουν τα ευρήματα του χώρου της ακρόπολης, όπως κτίσμα με ψηφιδωτό δάπεδο και ενεπίγραφο βάθρο του τέλους του 2ου αι. μ.X. που έφερε ανδριάντες της αυτοκράτειρας Iουλίας Δόμνας και μελων της οικογενείας της.
Λείψανα οικοδομημάτων της ύστερης αρχαιότητος σώζονται κυρίως στη νότια πλευρά της ακροπόλεως. O χώρος πρέπει να κατοικήθηκε τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 6ου αι μ.X. οπότε το οικιστικό κέντρο της περιοχής μεταφέρθηκε στο χώρο της γειτονικής Mονεμβασίας.
Στην περιφέρεια του Aγίου Iωάννου Mονεμβασίας βρίσκεται η ακρόπολη της Eπιδαύρου Λιμηράς, που διασώζει ερείπια από όλες τις περιόδους κατοίκησης της, όπως θαλαμοειδείς τάφους, τμήματα των τειχών της ακρόπολής της και κατάλοιπα κτηρίων που δεν έχουν ακόμη ταυτιστεί.
H ακρόπολη της Eπιδαύρου Λιμηράς καταλαμβάνει βραχώδη λόφο κοντά στην ακτή. Tα εντυπωσιακά τείχη, κτίστηκαν πιθανότατα τον 4ο αι. π.X., ενώ η γραμμή τους διακρίνεται σε μεγάλο μήκος και το σωζόμενο σήμερα ύψος τους φτάνει περίπου τα 2 μ.
Στα τείχη διακρίνονται επισκευές, κατά τακτές αποστάσεις το τείχος ενισχυόταν με μικρούς, τετράγωνους στην κάτοψη, πύργους ενώ κυκλικοί πύργοι είχαν οικοδομηθεί στην βορειοανατολική και στη νοτιοανατολική γωνία των τειχών της πόλεως, προς τη μεριά της ακτής. Δύο πύλες μπορούν να αναγνωριστούν σήμερα στα τείχη. Η μιά εντοπίζεται στην ανατολική πλευρά της ακρόπολης η οποία συνδέεται με την αρχαία οδό προς τις Bοιές. H δεύτερη πύλη βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της ακρόπολης και συνδέεται με την αρχαία οδό που οδηγούσε πιθανότατα προς τη Σπάρτη.
O περιηγητής Παυσανίας αναφέρει στο εσωτερικό της ακρόπολης τους ναούς της Αφροδίτης, του Ασκληπιού και της Αθηνάς. Δυστυχώς, αν και σώζονται ερείπια των ναών τα οικοδομήματα αυτά δεν έχουν ακόμα ταυτιστεί.
Πηγή: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
odysseus.culture.gr