Το Αμυκλαίον παρουσιάζει ακμή σε όλες σχεδόν τις φάσεις της προϊστορικής περιόδου. Ύστερα από ανασκαφές διαπιστώθηκε η ύπαρξη οικισμού της Μεσοελλαδικής περιόδου (2000-1600 π.Χ.) πάνω στο λόφο.
Κατά την Μυκηναϊκή εποχή (1600-1100 π.Χ.) στη θέση τελείται κάποια λατρεία, όπως πιστοποιούν τα πολυάριθμα ειδώλια που ήλθαν στο φως.
Από την Αρχαϊκή έως και την Ρωμαϊκή περίοδο, το Αμυκλαίον αποτελεί σημαντικό πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της Αμυκλαίον. Η σημαντικότατη σπαρτιατική γιορτή Υακίνθια που τελείται στο Αμυκλαίον συμβολίζει την πολιτική συμφιλίωση της Δωρικής Αμυκλαίον (Απόλλων) με τον προδωρικό πληθυσμό των Αμυκλών (Υάκινθος).
Στο σημερινό λόφο της Αγίας Κυριακής βρίσκεται το φημισμένο ιερό του παλαιότερου -προδωρικού- θεού της περιοχής, του Υακίνθου, και του Απόλλωνος Αμυκλαίου.
Το κολοσσικό κιονόμορφο άγαλμα του Απόλλωνος περιβαλλόταν από τρεις πλευρές από τον λεγόμενο "θρόνο", ένα επιβλητικό κτίσμα, έργο του Βαθυκλή από την Μαγνησία της Μικράς Ασίας, που χρονολογείται στο τέλος του 6ου αιώνα π.Χ. Στοές και δωμάτια αποτελούσαν το ιδιόμορφο αυτό κτίσμα (στωικό οικοδόμημα-βωμός), με το εσωτερικό περιστύλιο για την παρακολούθηση των τελετουργιών γύρω από τον τάφο-βωμό του Υακίνθου, που ήταν ταυτόχρονα και βάθρο του κολοσσικού αγάλματος του Απόλλωνος.
Στον χώρο σήμερα διασώζεται ανάλημμα, περίβολοι και ίχνη θεμελίων από διάφορες περιόδους καθώς και ένας κυκλικός βωμός.
Αρχιτεκτονικά μέλη μεικτού ρυθμού, δωρικού και ιωνικού, μπορείτε να δείτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμυκλαίον.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου