Βρίσκεται στην κορυφή του βουνού και έχει κωνικό σχήμα. Έχει δημιουργηθεί τεχνητά από τα υπόλοιπα των θυσιών. Γι' αυτό το χώμα του είναι κατάμαυρο, γεμάτο από κάρβουνο, λείψανα καμένων οστών ζώων και χαρακτηριστικά μικροευρήματα, από τα οποία προκύπτει ότι η λατρεία του Δία εδώ ήταν αρχαιότατη και η αρχή της ανάγεται στους προϊστορικούς και όχι στους αρχαϊκούς χρόνους, όπως πιστευόταν έως πρόσφατα, δηλαδή πριν ξεκινήσει η νέα ανασκαφική δραστηριότητα από το 2006. Η πυρά των θυσιών είχε την εποχή του Κουρουνιώτη διάμετρο 30 μέτρων και πάχος 1,50 μ. Οι νέες ανασκαφές, όμως, δείχνουν ότι το πάχος πρέπει να ήταν μεγαλύτερο. Χαρακτηριστικά είναι τα ασημένια νομίσματα που βρίσκονται μέσα στην πυρά, από τα οποία ξεχωρίζουν εκείνα της Αίγινας (χελώνες), όπως και τα μικρά χάλκινα ειδώλια του Δία. Από την εξέταση των οστών διαπιστώθηκε ότι θυσιάζονταν πρόβατα, χοίροι, βόδια και κατσίκια, ακόμη και πουλιά, αλλά κανένα οστό δεν ήταν ανθρώπινο, άρα οι ανθρωποθυσίες αποτελούν μύθο. Το θέμα, πάντως, της ανθρωποθυσίας στο Λύκαιο όρος έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση μεταξύ των επιστημόνων, αλλά οι περισσότεροι δεν αποδέχονται ως πραγματικότητα αυτό, ασχέτως αν το επαναλαμβάνουν ως δεδομένο και συγγραφείς των χριστιανικών χρόνων. Απλώς οι δοξασίες για ανθρωποθυσίες πρέπει να υποκρύπτουν το αρχέγονο και πρωτόγονο της λατρείας.
Ο χωμάτινος βωμός δημιουργήθηκε στην επίπεδη κυκλική επιφάνεια της κορυφής του λόφου, που είχε διάμετρο 50 μ. Περίπου.
Αξίζει να ατενίσει κανείς από την κορυφή του βωμού προς όλες τις κατευθύνσεις και θα δει να ανοίγεται μπροστά του σχεδόν ολόκληρη η Πελοπόννησος. Προς τα βόρεια το μάτι φθάνει πέραν από τα βουνά της Γορτυνίας και βλέπει την Κυλλήνη και τον Ερύμανθο. Στα ανατολικά την πεδιάδα της Μεγαλόπολης και τον άνω ρου του Αλφειού από τις πηγές του, στα νοτιοανατολικά τον Πάρνωνα και τον Ταΰγετο, στα νότια τη Μεσσηνία, τη θάλασσά της, την Ιθώμη και την Τριφυλλιακή χώρα, στα δυτικά τον Νέδα με τα χωριά του και το ναό του Επικούρειου Απόλλωνος στις Βάσσες και στα βορειοδυτικά την πεδιάδα της Ηλείας και το Ιόνιο Πέλαγος.
Κατά τον Παυσανία, αριστερά από το ιερό της Δέσποινας είναι το Λύκαιο Όρος με το ιερό του Δία. Οι Αρκάδες το Λύκαιο Όρος αποκαλούσαν και Όλυμπο ή Ιερά Κορυφή. Κάποια περιοχή του ονομαζόταν Κρητέα και βρισκόταν στα αριστερά του άλσους του Παρράσιου Απόλλωνος. Οι Αρκάδες ισχυρίζονταν ότι αυτή είναι η Κρήτη, όπου ανατράφηκε ο Δίας και όχι η νήσος Κρήτη, την ανατροφή του δε είχαν αναλάβει οι Νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ, από τις οποίες πήραν τα ονόματά τους η ομώνυμη κώμη Θεισόα, σήμερα στο Νομό Ηλείας, ο ποταμός Νέδας και η πηγή Αγνώ, που βρισκόταν επάνω στο Λύκαιο όρος και είχε την ίδια ποσότητα νερού χειμώνα και καλοκαίρι.
Ο Παυσανίας αρχικά αναφέρει το ιερό του Πανός μέσα σε άλσος και δύο σημαντικές αθλητικές εγκαταστάσεις δίπλα του, τον ιππόδρομο και το στάδιο, όπου γίνονταν παλαιότερα οι αγώνες των Λυκαίων. Στην ψηλότερη κορυφή του Όρους υπήρχε το τέμενος του Λύκαιου Δία, στο οποίο δεν επιτρεπόταν να μπει κανείς. Ήταν δηλαδή άβατος χώρος. Εκεί, σύμφωνα με τον Παυσανία, συνέβαιναν θαυμαστά πράγματα. Αν κάποιος παρέβαινε τον κανονισμό, τότε δεν ζούσε περισσότερο από μια χρονιά, ενώ οποιαδήποτε ύπαρξη, ανθρώπινη ή ζωική, έμπαινε μέσα στο τέμενος, το σώμα της δεν μπορούσε να ρίξει σκιά.
Μέσα στο τέμενος και στην κορυφή του βουνού υπήρχε ο βωμός του Λύκαιου Δία, που ήταν φτιαγμένος από σωρό χώματος. Από την κορυφή αυτή μπορούσε κανείς να δει το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου. Μπροστά από το βωμό, στα ανατολικά του, υψώνονταν δύο κίονες, πάνω στους οποίους υπήρχαν παλαιότερα δύο επίχρυσοι αετοί, τα σύμβολα δηλαδή του Δία. Στο βωμό αυτό γίνονταν μυστικές θυσίες για το Λύκαιο Δία.
Περιμετρικά του Λυκαίου Όρους βρίσκονταν και άλλα ιερά και πόλεις, ξεκινώντας από τα ανατολικά του βουνού, όπου υπήρχε ιερό του Απόλλωνος, του επονομαζόμενου Παρράσιου ή Πύθιου και καταλήγοντας στη Φιγάλεια και το ναό του Επικούριου Απόλλωνος, ο οποίος είναι ορατός από το βωμό του Δία στην κορυφή του Λύκαιου Όρους.
Στην αρχαιότητα το όρος Λύκαιο υπήρξε μεγάλο θρησκευτικό και αθλητικό κέντρο και συγκέντρωνε όλα τα Αρκαδικά φύλα, αλλά και κατοίκους από όλη την Πελοπόννησο.
Εκεί γίνονταν όλες οι θρησκευτικές τελετές αλλά και αθλητικοί αγώνες, τα Λύκαια προς τιμήν του Λυκαίου Διός, πασίγνωστoι κατά την αρχαιότητα, ειδικά στην Πελοπόννησο. Το Iερό του Λυκαίου Διός ήταν το σπουδαιότερο και σεβαστότερο σε όλη την Αρκαδία. Συγχρόνως στο ίδιο όρος λατρευόταν και ο θεός Παν, ο κατ' εξοχή αρκαδικός θεός, ο οποίος σύμφωνα με τους αρχαίους μύθους ερωτοτροπούσε με την Σελήνη σ΄ ένα σπήλαιο του βουνού.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου