Στη δυτική ακτή της Κασσάνδρας, οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν σε δύο κοντινές τούμπες χρονολογούνται αντίστοιχα στη νεολιθική και την εποχή του Χαλκού.
Η πόλη ιδρύθηκε τον 8 ο αι π.Χ. από Ερετριείς αποίκους. Η αρχαία πόλη εκτείνεται στην περιοχή του ξενοδοχείου «Σάνη» και η ακρόπολη της βρισκόταν στη χερσόνησο του βυζαντινού πύργου Σταυρο-νικήτα. Στο χώρο της μαρίνας του ξενοδοχείου, μέσα στη θάλασσα, βρέθηκαν βωμοί με καμμένες προσφορές και μικρή δεξαμενή καθαρμών που ανήκουν σε υπαίθριο αρχαϊκό ιερό της Αρτέμιδος Πυθίας (τα ευρήματα, μέσα 7 ου - 4 ος αι. π.Χ., στο Μουσείο Θεσσαλονίκης).
Στον όρμο Κύψα, όπου βρίσκεται και το κάμπινγκ «Σάνη», ανασκάφηκε ρωμαϊκή αγροικία με ψηφιδωτά δάπεδα. Στην περιοχή Γεράνι εντοπίστηκε ρωμαϊκός οικισμός, που είχε ιδρυθεί για την εκμετάλλευση των γειτονικών αλυκών.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου