Στη βραχώδη χερσόνησο Λήκυθο (Κάστρο) οι ανασκαφές αποκάλυψαν ίχνη κατοίκησης από την πρώιμη εποχή του Χαλκού (3 η χιλιετία π.Χ.) και λείψανα σπιτιών της πρώιμης εποχής του Σιδήρου (11 ος - 8 ος αι. π.Χ.).
Η αρχαία πόλη ιδρύθηκε από Χαλκιδείς της Εύβοιας. Το 348 π.Χ. την κατέλαβαν οι Μακεδόνες και το 168 π.Χ. οι Ρωμαίοι.
Το Κάστρο αποτελούσε μία από τις δύο ακροπόλεις της Τορώνης και είχε οχύρωση με πύλη ελληνιστικών χρόνων.
Στη δεύτερη ακρόπολη (Βίγλα) είναι ορατά τείχη κλασικών (5 ος - 4 ος αι. π.Χ.) και πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (3 ος αι. π.Χ.). Βρέθηκαν ερείπια σπιτιών κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων. Ανασκάφηκε νεκροταφείο με καύσεις του 11 ου - 8 ου αι. π.Χ., πολύ σημαντικό για τη συνύπαρξη της ντόπιας μακεδόνικης κεραμικής με εισαγμένα πρωτογεωμετρικά αγγεία από την Εύβοια. Τα ευρήματα φυλάσσονται και ορισμένα από αυτά εκτίθενται στο Μουσείο Πολυγύρου.
Ερείπια παλαιοχριστιανικού οικισμού κοντά στο βυζαντινό φρούριο της Λυκήθου με τρεις βασιλικές και νεκροταφείο. Η βασιλική του Αγίου Αθανασίου, η μόνη εκτός των τειχών της αρχαίας πόλης, ήταν ίσως επισκοπικός ναός. Έχει κτιστεί σε τεχνητό γήλοφο, μέσα στο έλος. Σώζεται το σύνθρονο στο ιερό βήμα και ψηφιδωτό δάπεδο στο μεσαίο κλίτος (μάλλον 6 ος αι.).
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου