Το ιερό των Υρίων, στη θέση Λειβάδι, θεωρείται το επίσημο ιερό του αστικού κέντρου του νησιού κατά την Αρχαϊκή περίοδο. Η λατρεία ανάγεται στα Μυκηναϊκά χρόνια (1300 π.Χ.) και η ασφαλής τεκμηρίωση της συνέχειάς της στην ιστορική περίοδο μετατρέπει το χώρο σε ένα διαχρονικό λατρευτικό κέντρο του Διονύσου στην Αρχαιότητα.
Η άσκηση της λατρείας σε ναϊκό οικοδόμημα, η οποία αντικαθιστά την προγενέστερη υπαίθρια, παρακολουθείται σε τέσσερις φάσεις:
- 800 π.Χ.: μονόχωρος ναός από ξυλοπλινθοδομή
- 730 π.Χ.: επιμήκης τετράκλιτη αίθουσα
- Πρώιμος 7ος αι. π.Χ.: τρίκλιτος ναός με ξύλινη πρόστυλη πρόσταση, που αποτελεί πρώιμο παράδειγμα μνημειακής ναϊκής πρόσοψης
- 580-570 π.Χ.: κατασκευάζεται ο πρωιμότερος λίθινος πρόστυλος ιωνικός ναός στον ελλαδικό χώρο.
Παράλληλα, ο εντοπισμός τετράπλευρου στωικού οικοδομήματος, που περιέβαλλε το ναό, ταυτίζεται με τελετουργικό εστιατόριο και παρέχει σημαντικά στοιχεία για την ιστορία της τελετουργικής εστίασης των ιερών.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου