Το αναπαλαιωμένο σπίτι του Γρηγορίου του Ε' στη Δημητσάνα (κοντά στην πλατεία) στεγάζεται το Εκκλησιαστικό Μουσείο Δημητσάνας. Περιέχει παλαιά ιερά σκεύη, εικόνες, ιερά άμφια κ.λ.π. Δημιουργήθηκε το 1992 και αποτελεί υλοποίηση μιας ιδέας του μητροπολίτη Γόρτυνος & Μεγαλοπόλεως κ. Θεόφιλου. Στη δημιουργία του συνέβαλαν καθοριστικά ο ευεργέτης Παναγιώτης Αγγελόπουλος (1909-2001) και ο αδελφός του Δημήτριος (1907-1986) από το χωριό Βλαχόρραφτη. Πρόκειται για μια διώροφη μονοκατοικία με υπόγειο, που διατηρεί την αρχική της παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Στους χώρους των δύο ορόφων, που επικοινωνούν μεταξύ τους με εσωτερική πέτρινη κλίμακα, έχουν προστεθεί ειδικές προθήκες που περιέχουν τα εκθέματα, ενώ το υπόγειό της, που ήταν το κελάρι του σπιτιού, έχει διαμορφωθεί σε μικρό ναό προς τιμή του Αγίου Γρηγορίου Ε΄.
Στην είσοδο του κτιρίου, η εντοιχισμένη πινακίδα πληροφορεί τους επισκέπτες: "ΕΝ ΤΗ ΟΙΚΙΑ ΤΑΥΤΗ ΕΓΕΝΝΗΘΗ Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο Ε΄ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΘΕΙΣ ΤΗ 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1821 ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ".
Όλα τα εκθέματα του Εκκλησιαστικού Μουσείου, έχουν συγκεντρωθεί από τη Δημητσάνα και από την ευρύτερη περιοχή της Γορτυνίας και χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες.
Στον τομέα της αγιογραφία υπάρχουν εικόνες διαφόρων εποχών, διαστάσεων και τεχνοτροπιών. Σημαντικότερη όλων, είναι η εικόνα του Αγίου Γεωργίου, έργο Αγιορείτικης τέχνης του 1808, αφιέρωμα του Γρηγορίου Ε΄ στον Άγιο Γεώργιο Δημητσάνης, όπως αναγράφεται επάνω στην εικόνα.
Επίσης, στις προθήκες του Μουσείου υπάρχουν ιερά σκεύη Θείας Λειτουργίας, Σταυροί ευλογίας με ανάγλυφες παραστάσεις, Ευαγγέλια, θυμιατά, χρυσοκέντητα χειροποίητα άμφια αρχιερέων και ιερέων, ένας χρυσοκέντητος χρυσοποίκιλτος Επιτάφιος, ένα εξαγωνικό αγιογραφημένο σκευοφυλάκιο και ένα αντιμήνσιο προερχόμενο από τη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους, με ιδιόχειρη υπογραφή του Γρηγορίου "Ο Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης Γρηγόριος".
Το Εκκλησιαστικό Μουσείο υπάγεται στην αρμοδιότητα της ιδρύτριας Μητρόπολης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως και λειτουργεί καθημερινά, εκτός Τετάρτης και Πέμπτης, τις ώρες 10:00-13:30, και από 17:00-19:00.
Πηγή: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
arcadia.ceid.upatras.gr