Το Σπηλαιοπάρκο Αλμωπίας είναι το πρώτο και μοναδικό σπηλαιολογικό πάρκο στην Ελλάδα. Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Βόρας, κοντά στο χωριό Λουτράκι του Δήμου Αριδαίας και εντός των ορίων των εγκαταστάσεων των Ιαματικών Λουτρών.
Περίπου 15 σπήλαια και έγκοιλα έχουν καταγραφεί και ερευνηθεί από το 1990 μέχρι σήμερα. Από αυτά τα σπήλαια, το Βάραθρο έχει αναδειχθεί τουριστικά και είναι επισκέψιμο, η Αρκουδοσπηλιά έχει παλαιοντολογικό ενδιαφέρον, το Σπήλαιο των Ανταρτών έχει αρχαιολογικό ενδιαφέρον, ενώ τα υπόλοιπα παρουσιάζουν ποικίλο, αλλά μικρότερο ενδιαφέρον.
Το Σπηλαιοπάρκο Αλμωπίας αποτελεί μία ιδιαίτερη περιοχή με έντονο ενδιαφέρον όσον αφορά τη γεωλογία, την παλαιοντολογία και την αρχαιολογία. Εδώ ανακαλύφθηκαν πέτρινα εργαλεία, βέλη και άλλα σημαντικά ευρήματα που δίνουν πολύτιμες πληροφορίες και μαρτυρούν ότι η περιοχή κατοικείτο από το τέλος της εποχής του λίθου και τις αρχές της εποχής του χαλκού. Ύστερα από μελέτες παλαιοντολόγων διαπιστώθηκε πως στα σπήλαια αυτά ζούσε η πρόγονος της σημερινής καφέ αρκούδας με τρομακτικές διαστάσεις.
Από τα σημαντικότερα ευρήματα των σπηλαιολόγων είναι και τα απολιθώματα προϊστορικών ζώων τα οποία έχουν ηλικία χιλιάδων ή και εκατομμυρίων ετών. Μεταξύ τους και λείψανα της αρκούδας των σπηλαίων (Ursus spelaeus) που χρονολογούνται από την Πλειστόκαινο εποχή, δηλαδή από 120.000 μέχρι και 10.000 χρόνια πριν.
Επίσης, βρέθηκαν οστά και δόντια ήλθαν που μαρτυρούν την παρουσία του λέοντος των σπηλαίων (Pantherα leo spelaea) και της ύαινας των σπηλαίων (Crocuta crocuta spelaea), της λεοπάρδαλης (Panthera pardus), της αλεπούς (Vulpes vulpes), του ασβού (Meles meles) του λύκου (Canis lupus) και των φυτοφάγων μυρηκαστικών Capra ibex, Bos primigenius, Cervus elaphus και πολλών άλλων μικροθηλαστικών ζώων (τρωκτικά, νυχτερίδες, λαγόμορφα) του Ανωτέρου Πλειστοκαίνου. Το άφθονο παλαιοντολογικό υλικό των σπηλαίων είναι πολύτιμο για τους επιστήμονες και θεωρείται ένα από τα πλουσιότερα στην Ελλάδα.
Ο χώρος έχει αναπλαστεί έτσι ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμος στους επισκέπτες και έχει αξιοποιηθεί για επιστημονικούς, ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και τουριστικούς σκοπούς.
Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στη συστάδα των σπηλαίων στεγάζονται στις παλαιοντολογικές εκθέσεις του Φυσιογραφικού και Λαογραφικού Μουσείου Αλμωπίας στα Λουτρά και στο δημοτικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην Αριδαία.
Εκτός από τα σπήλαια στην περιοχή υπάρχουν ιαματικά λουτρά και το καταπληκτικής ομορφιάς φαράγγι του Βόρα με εντυπωσιακούς καταρράκτες.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου