Κοντά στο χωριό Τρυπητή, σε μια απότομη πλαγιά, βρίσκονται οι κατακόμβες της Μήλου. Τόπος συγκέντρωσης των πρώτων Χριστιανών, για την τέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων και την ταφή των νεκρών τους. Είναι μοναδικές σε μέγεθος στον ελλαδικό χώρο και από τις πιο αξιόλογες, μαζί με αυτές της Ρώμης και των Αγίων Τόπων, σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρωτοανακαλύφθηκαν από αρχαιοκάπηλους και έγιναν γνωστές αφού συλήθηκαν, το 1840. Συνολικά είναι τρεις και μαζί με πέντε διαδρόμους και ένα νεκρικό θάλαμο αποτελούν ένα δαιδαλώδες σύστημα συνολικού μήκους 185 μέτρων. Διέθεταν εξωτερικές εισόδους, αλλά σήμερα λειτουργεί μόνο αυτή της δεύτερης κατακόμβης ή των «Πρεσβυτέρων», απ' όπου μπορεί να εισέλθει ο επισκέπτης. Στο εσωτερικό των κατακομβών, δεξιά και αριστερά επάνω στους τοίχους, υπάρχουν τα «αρκοσόλια» (σκαμμένα κοιλώματα σαν αψίδες). Μέσα σ' αυτά, καθώς και στο πάτωμα, ανοίγονταν οι τάφοι. Σήμερα σώζονται 126 αρκοσόλια. Υπολογίζεται ότι είχαν ταφεί χιλιάδες νεκροί. Στους τάφους των πιο διακεκριμένων προσώπων ζωγράφιζαν χριστιανικά σύμβολα ή χάραζαν επιγραφές. Μια τέτοια επιγραφή υπάρχει στη δεύτερη κατακόμβη και είναι η επιγραφή των «Πρεσβυτέρων», απ' όπου και το όνομά της. Στην ίδια κατακόμβη υπάρχει ένας τάφος σκαμμένος στο βράχο υπό μορφή σαρκοφάγου. Μάλλον εδώ είχε ενταφιαστεί ένας από τους πρώτους χριστιανούς μάρτυρες και οι πρώτοι χριστιανοί τον χρησιμοποιούσαν ως Αγία Τράπεζα στις λειτουργίες τους. Η δραστηριότητα στις κατακόμβες σταματά λίγο μετά τη θεσμοθέτηση της ανεξιθρησκίας (διάταγμα Μεδιολάνων), και μέχρι να καταστραφεί και να εγκαταλειφθεί η αρχαία πόλη του Κλήματος από σεισμούς τον 5ο ή 6ο αιώνα μ. X.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου