(Χαριλάου Τρικούπη 31, Πειραιάς τηλ. 210 4521598, 210 3213122)
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πειραιά, ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με την ιστορία της πόλης, που κατά την αρχαιότητα γνώρισε μεγάλη ακμή τόσο ως εμπορικό κέντρο της ανατολικής Μεσογείου όσο και ως πολεμικός ναύσταθμος της αρχαίας Αθήνας. Τα εκθέματα, προέρχονται κυρίως από την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά και της αττικής παραλίας, και καλύπτουν χρονικά τη μυκηναϊκή έως και τη ρωμαϊκή εποχή. Οι συλλογές του μουσείου αποτελούνται κυρίως από ευρήματα ανασκαφών ή τυχαία ευρήματα και από παραδόσεις αρχαιοτήτων ενώ στο υπόγειο βρίσκονται τα εργαστήρια συντήρησης πήλινων, μεταλλικών και λίθινων αντικειμένων, καθώς και η αποθήκη του μουσείου, όπου φυλάσσονται αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή του Πειραιά, την παραλιακή ζώνη και τα νησιά. Επίσης, υπάρχουν δύο αξιόλογες ιδιωτικές συλλογές, η Συλλογή Μελετοπούλου-Νομίδου και η Συλλογή Γερουλάνου. Κύριο έργο του μουσείου, είναι η συγκέντρωση, συντήρηση, καταγραφή και φύλαξη των παλαιών και νέων κινητών ευρημάτων, που προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Κάποιες απ'τις δραστηριότητές του, είναι η οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και η σταδιακή βελτίωση των υποδομών του κτηρίου για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών.
ΠΡΟΘΑΛΑΜΟΣ
Εκτίθεται σειρά αντικειμένων που συνδέονται με τη ζωή και τις κύριες λειτουργίες, πολεμική και εμπορική, του λιμανιού. Στον ίδιο χώρο παρουσιάζονται τα σημαντικά ευρήματα από το μινωικό ιερό κορυφής των Κυθήρων.
1. ΑΙΘΟΥΣΑ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ
Εκτίθενται ευρήματα των ανασκαφών των τελευταίων ετών από την περιοχή της αττικής παραλίας και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, που καλύπτουν μια μακρά περίοδο από τα μυκηναϊκά έως τα ελληνιστικά χρόνια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα ειδώλια του μινωικού ιερού κορυφής των Κυθήρων,τα αναθήματα του μυκηναϊκού ιερού των Μεθάνων και η πλούσια συλλογή γεωμετρικών και αρχαϊκών αγγείων από τη Σαλαμίνα, την Αίγινα, τη Βάρη και τους Τράχωνες. Την έκθεση συμπληρώνει επιλογή αγγείων και μικροαντικειμένων κλασικής εποχής από ιδιωτικές συλλογές που έχουν δωρηθεί κατά καιρούς στο Μουσείο Πειραιά.
2-3. ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΧΑΛΚΙΝΩΝ ΑΓΑΛΜΑΤΩΝ
Εκτίθενται τα πέντε χάλκινα αγάλματα που αποκαλύφθηκαν στον Πειραιά το 1959 και αποτελούν το στολίδι του Μουσείου: ο μοναδικός αρχαϊκός κούρος-Απόλλων, τα δύο αγάλματα της Αρτέμιδος, η Αθηνά του Πειραιώς και το τραγικό προσωπείο (4ος αι. π.Χ.).
4. ΑΙΘΟΥΣΑ ΚΥΒΕΛΗΣ
Αναπαράσταση ενός τυπικού ιερού κλασικών χρόνων: το ναϊσκο με το άγαλμα της Κυβέλης από το Μοσχάτο πλαισιώνει μια σειρά αναθηματικών αναγλύφων από διάφορα ιερά του Πειραιά.
5. ΑΙΘΟΥΣΑ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΕΠΙΤΥΜΒΙΩΝ
Εκτίθεται μια πολύ σημαντική συλλογή μαρμάρινων επιτυμβίων του 5ου και του 4ου αι. π.Χ. που εικονογραφούν με χαρακτηριστικά δείγματα την πορεία από την κλασική στη μετακλασική αντίληψη του αναγλύφου.
6. ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΤΑΦΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
Εκτίθενται δύο μοναδικά μνημεία της περιόδου 350-330 π.Χ., η υπερμεγέθης στήλη του Παγχάρους και το μαυσωλείο ενός μετοίκου από την Ιστρία που βρέθηκε στην Καλλιθέα. Ανάλογο είναι και το γιγαντιαίο λιοντάρι από το Μοσχάτο.
7-8. ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΤΩΝ ΝΕΟΑΤΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΛΥΦΩΝ
Εκτίθεται σειρά νεοαττικών διακοσμητικών αναγλύφων που προορίζονταν για εξαγωγή στη Ρώμη και αποτελούσαν το φορτίο ενός πλοίου που βυθίστηκε μέσα στο λιμάνι του Πειραιά.
9. ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Συνοπτική παρουσίαση της αρχαίας τέχνης από το τέλος της κλασικής έως το τέλος της ρωμαϊκής εποχής. Φτωχή, ανάλογη με τη σύγχρονη παρακμή της πόλης, είναι η παρουσία των ελληνιστικών και ρωμαϊκών γλυπτών, από τα οποία ενδιαφέρον παρουσιάζει ο κολοσσικός ανδριάντας του Αδριανού.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου
