Μουσείο Κεραμεικού
(Ερμού 148, Αθήνα)Το Μουσείο Κεραμεικού βρίσκεται στο τέρμα της οδού Ερμού, στη ΝΔ. πλευρά της περιφράξεως του αρχαιολογικού χώρου. Είναι ένα μικρό μονώροφο οίκημα με 4 αίθουσες και εσωτερική αυλή, που χτίστηκε με δωρεά του Γκούσταφ Όμπερλεντερ ( Gustav Oberlander ), για να στεγάσει τα ευρήματα των γερμανικών ανασκαφών στον Κεραμεικό, οι οποίες άρχισαν μετά το 1927. Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται μαρμάρινα επιτύμβια αγάλματα, ανάγλυφα, καθώς και βάσεις αγαλμάτων ή στηλών, στην αριστερή πλευρά τα αρχαϊκά, στη δεξιά τα κλασικά έργα.
Όλα τα αρχαϊκά επιτύμβια γλυπτά του Μουσείου (αγάλματα, ανάγλυψα ή στήλες) βρέθηκαν χτισμένα ως οικοδομικό υλικό στο Θεμιστόκλειο τείχος, γεγονός που αποδεικνύει την ταχύτητα με την οποία χτίστηκε το μεγάλο αυτό οχυρωματικό έργο της αρχαίας Αθήνας. Πιο σημαντικά είναι η ψηλή πώρινη στήλη ενός άνδρα με ξίφος και ραβδί, των μέσων του 6 ου αιώνα, η αρχαϊκή σφίγγα, που ήταν επίστεψη μιας άλλης επιτύμβιας στήλης, μια θαυμάσια κεφαλή γενειοφόρου οπλίτη από επιτύμβιο ανάγλυψο, ένας κορμός κούρου, καθώς και πολλές ενεπίγραφες και ανάγλυψες βάσεις αγαλμάτων.
Από τα κλασικά έργα, αξιοσημείωτα είναι τα επιτύμβια ανάγλυφα μιας γυναίκας με καθρέφτη (420 π.Χ.), της Αμφαρέτης, που κρατά το εγγόνι της (400 π.Χ.), και του αθλητή Ευφήρου με ιωνικές επιδράσεις (γύρω στο 420 π.Χ.). Αλλά το ωραιότερο είναι του Δεξίλεω, του 20χρονου νέου που έπεσε «υπέρ πατρίδος» σε μια μάχη κοντά στην Κόρινθο το 394/3 π.Χ. Και η μεν τέφρα του τοποθετήθηκε στον δημόσιο τάφο που ίδρυσε η πόλη για όλους τους πεσόντες, οι συγγενείς του όμως του έκαναν ιδιαίτερο κενοτάφιο, που το στόλισαν με το ωραίο αυτό ανάγλυφο.
Στη δεύτερη αίθουσα εκτίθενται ειδώλια και αγγεία υπομυκηναϊκής, πρωτογεωμετρικής, γεωμετρικής και πρωτοαττικής περιόδου (11 ος - 7 ος π.Χ. αιώνας), που προέρχονται από τους τάφους του νεκροταφείου. Στις αίθουσες 3 και 4 υπάρχουν ταφικά σύνολα της αρχαϊκής, κλασικής και ελληνιστικής περιόδου, που περιλαμβάνουν μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία γνωστών ζωγράφων (Άμασις, Κλεοφράδης), πήλινα ειδώλια, καθώς και μια επιλογή από όστρακα παναθηναϊκών αμφορέων που βρέθηκαν στο Πομπείο, όπου αποθηκεύονταν τα «βραβεία» αυτά, πριν να δοθούν στους νικητές.
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου