Η Μονή του Σωτήρος εντοπίζεται κοντά στο χωριό Κότρωνας, γύρω στα 85 χλμ. νότια της Σπάρτης. Ο ναός, αφιερωμένος στον Σωτήρα Χριστό, κτίσθηκε γύρω στα 1500. Το μοναστήρι αποτελεί προσφορά της κρητικής οικογένειας των Καλλέργηδων, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στον οικισμό της Γωνέας μετά τη δίωξη τους από τους Τούρκους στα μέσα του 17ου αιώνα. Για να τιμήσουν τον Κύριο που τους έσωσε οργάνωσαν τον προϋπάρχοντα ναό σε Μονή με περιτείχισμα και οχυρώσεις, με επάλξεις και πολεμίστρες στη βόρεια πλευρά της. Στο μοναστηριακό χώρο διακρίνονται, παρ' όλη την εγκατάλειψη, η πλακόστρωτη αυλή, οι πέτρινες σκάλες, τα τοξωτά ανοίγματα, τα κελιά, οι αποθήκες, ο φούρνος .κ.α. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μικρή εκκλησία, σταυροειδής με ψηλό τρούλο και δίκογχο ψηλό καμπαναριό στη πρόσοψη. Το εσωτερικό του ναού φέρει μοναδικές τοιχογραφίες του 18ου αιώνα που απεικονίζουν τον Χριστό και τον ζωδιακό κύκλο (στη δυτική πλευρά), δεόμενους πιστούς (στη βόρεια πλευρά) και παραστάσεις ζώων και στοιχείων της φύσης (στη νότια πλευρά). Στην ανατολική πλευρά του κυρίως ναού ανακαλύφθηκε παλαιότερο στρώμα τοιχογραφιών που χρονολογείται την περίοδο που κτίσθηκε η εκκλησία.
Συντάκτης: Νίκη Καλοπαίδη
