Ιδρύθηκε από Ερετριείς της Εύβοιας, αρχικά ίσως ως εμπορικός σταθμός στη διάρκεια του Πρώτου Αποικισμού (13 ος - 12 ος αι. π.Χ.) και τον 8 ο αι. π.Χ. ως κανονική αποικία. Το 348 π.Χ. την κατέστρεψαν οι Μακεδόνες, αλλά συνέχισε να κατοικείται στα ρωμαϊκά χρόνια. Ήταν φημισμένη για τον «μενδαίον οίνον» της, τη λατρεία του Διονύσου και μια ειδική ράτσα γαϊδουριών, τους «μενδαίους όνους». Τα ερείπια της αρχαίας πόλης απλώνονται σε πλάτωμα λόφου (Ξέφωτο), νότια της Καλάνδρας. Στην κορυφή (Βίγλα) βρίσκεται η ακρόπολη με τμήμα τείχους και αποθηκευτικούς λάκκους που περιείχαν διάφορα αντικείμενα, κυρίως αγγεία, από τον 13 ο έως τον 7 ο αι. π.Χ. Πολλά από τα πρωτογεωμετρικά ευρήματα (11 ος - 10 ος αι. π.Χ.) παρουσιάζουν ομοιότητες με ανάλογα από το Λευκαντί της Εύβοιας. Στις πλαγιές του λόφου ανασκάφηκαν σπίτια (μέσα 8 ου - 6 ος αι. π.Χ.). Δίπλα στη θάλασσα ήταν το λεγόμενο «προάστειον», όπου αποκαλύφθηκαν δρόμος και λείψανα σπιτιών του 6 ου και 5 ου αι. π.Χ. Ερευνήθηκαν επίσης πολλοί τάφοι του παράλιου αρχαϊκού νεκροταφείου (7 ος - 6 ος αι. π.Χ.) με σημα ντικά ευρήματα ντόπιας γραπτής κεραμικής (στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης).
Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου