Η Υρτακίνα, κτισμένη στο δυσπρόσιτο ύψωμα "Καστρί" κοντά στο χωριό Τεμένια Σελίνου, υπήρξε ισχυρή μεσόγεια, ανεξάρτητη δύναμη που ιδρύθηκε κατά την αρχαϊκή περίοδο και άκμασε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Μαζί με την Λισσό, η Υρτακίνα βάζει στις αρχές του 3ου αι. π.χ. τις βάσεις για τη σύσταση της Ομοσπονδίας των Ορείων, δημιουργώντας τον πρώτο κοινό μεταξύ τους νομισματικό τύπο. Στους χρόνους της ρωμαιοκρατίας η Υρτακίνα φαίνεται να περνάει σε φάση παρακμής, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες πόλεις που βρίσκονται σε ιδιαίτερη άνθηση, που συνεχίζεται και κατά τους επόμενους αιώνες.
Στην Υρτακίνα σώζονται τα λείψανα διπλού οχυρωματικού τείχους, που περιέβαλλε την πόλη. Έχει εντοπιστεί τμήμα του δρόμου που τη συνέδεε με τη Λισσό, ο οποίος με σκαλοπάτια οδηγεί στη νότια είσοδο της ακρόπολης. Μικρή ανασκαφική έρευνα που διεξηγαγε το 1939 ο Β. Θεοφανείδης, έφερε στο φως υπαίθριο ιερό του Πανός. Το ιερό, που χρονολογείται από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι τον 1ο αι. π.χ., βρέθηκε στην ανατολική προεξοχή του τείχους, μεταξύ της βόρειας και της νότιας εισόδου της ακρόπολης και είχε μήκος 22,70 μ. και πλάτος 6 περίπου μέτρα.
Στην πόλη λατρευόταν και η Δήμητρα, ενώ σε επιγραφή αναφέρεται και ναός της Ήρας. Στην περιτειχισμένη έκταση είναι ορατά τα λείψανα οικιών και δημοσίων κτιρίων.
Στα πρανή του λόφου της εκτός των τειχών περιοχής, υπάρχουν αρκετοί λαξευτοί θαλαμοειδείς και κιβωτιόσχημοι τάφοι, συλημένοι από παλιά.
Συντάκτης: Νίκη Καλοπαίδη