Στους γύρω λόφους έχουν εντοπισθεί πολλές προϊστορικές θέσεις και τάφοι της μυκηναϊκής εποχής (3η - 2η π.Χ. χιλιετία). Στη σημερινή Σκάλα Ωρωπού ανασκάφηκαν γεωμετρικός οικισμός και τα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής στην παραλία. Φημισμένο και πολυσύχναστο ήταν το Αμφιάρειον, ιερό του ήρωα Αμφιάραου. Εδώ κατέφευγαν οι ασθενείς για να βρουν θεραπεία με τη μέθοδο της εγκοιμήσεως, δηλαδή τη θεραπευτική αρωγή του θεού στον ύπνο τους. Το ιερό βρίσκεται στις όχθες χειμάρρου μέσα σε πυκνό πευκοδάσος. Ιδρύθηκε από ιδιώτες στα τέλη του 5ου αι. π.Χ. Στο κέντρο του αναβλύζει η ιερή πηγή, από όπου αναδύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, ο Αμφιάραος. Αμφιθεατρική πλατεία και βωμός στα βόρεια της, καθώς και ανδρικό λουτρό. Δίπλα ανασκάφηκαν τα θεμέλια του δωρικού ναού του Αμφιάραου (4ος αι. π.Χ.). Το μεγαλύτερο κτίσμα του ιερού είναι μία στοά (μέσα 4ου αι. π.Χ.) που χρησίμευε ως «εγκοιμητήριον» των ασθενών. Δυτικά της στοάς είναι στημένα 25 βάθρα αγαλμάτων, κυρίως ρωμαϊκών χρόνων. Διάσημο ήταν και το θέατρο του ιερού με αναστηλωμένο το προσκήνιο και πέντε μαρμάρινους θρόνους στη θέση τους (μετά το 200 π.Χ.). Ανασκάφηκαν επίσης ξενώνες, γυναικεία λουτρά, εργαστήρια και μαγαζιά, αγορά, αγορανομείο και ένα υδραυλικό ρολόι (κλεψύδρα). Στο τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο εκτίθενται διάφορα αρχιτεκτονικά μέλη και πολλών ειδών αναθήματα στο ιερό. Υπάρχει επίσης πλούσια συλλογή επιγραφών. Παλαιοχριστιανικά μαρμάρινα ανάγλυφα και αρχιτεκτονικά μέλη σε δεύτερη χρήση σε διάφορους ναούς της περιοχής.
Πηγή: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ
media.yen.gr/atlas
